afsluiten

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  afsluiten    (hulp, bestand)
• IPA: /'ɑf.slʌʏ.tə(n)/

Woordafbreking

• af·slui·ten

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  af bw  en  sluiten ww 

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
afsluiten /'ɑf.slʌʏ.tə(n)/	sloot af /slot 'ɑf/	afgesloten /'ɑf.xə.slo.tə(n)/
klasse 2	volledig

Werkwoord

afsluiten

1. overgankelijk zorgen dat iets of iemand niet in, uit of door iets kan gaan, alle openingen dicht doen

   • De Deltawerken waren erop gericht om zo veel mogelijk zeearmen af te sluiten. 

   ▸ Deze bosbrand dreigde mijn plan om de PCT in haar geheel te voet af te leggen in de soep te laten lopen. Een deel van de trail bleek inderdaad te worden afgesloten.

   ▸ "We willen altijd toezicht hebben op wat er in de tunnel gebeurt", zei een woordvoerder in het NOS Radio 1 Journaal. "Als er niemand in de verkeerscentrale is om toezicht te houden en ook snel af te sluiten als er een ongeval gebeurt, betekent het dat we de tunnel dicht moeten doen."

2. overgankelijk zorgen dat iets niet meer werkt, alle verbindingen verbreken

   • Gas en elektra zijn al afgesloten, want we gaan morgen verhuizen. 

3. overgankelijk een officiële afspraak op papier maken, officieel regelen

   • Heeft u een huisdier? Dan moet u ook een goede huisdierenverzekering afsluiten. 

4. overgankelijk een einde maken aan

   ▸ De politie in Londen heeft het onderzoek naar het zogenoemde partygate-schandaal afgesloten. In totaal werden 126 boetes opgelegd aan politici en overheidsmedewerkers. Naar premier Johnson loopt nog wel een parlementair onderzoek over zijn rol in het schandaal.

   • We sluiten het feest af met vuurwerk. 

5. zich afsluiten voor: geen contact willen hebben met

   • Hij sloot zich af voor al het omgevingslawaai en studeerde hard door voor zijn examen. 

Synoniemen

• [1] dichtdoen
• [4] besluiten

Hyperoniemen

• [1-4] sluiten

Afgeleide begrippen

• [1-4] afsluitend

Afgeleide begrippen

• afsluitdijk, afsluiter, [1-4] afsluiting, afsluitpremie, afsluitprovisie, afsluitweerstand

Vertalingen

    1. zorgen dat iets of iemand niet in, uit of door iets kan gaan, alle openingen dicht doen   

Deens: spærre (da) Duits: verschließen (de) Italiaans: chiudere (it)

Noors: stenge av (no) Pools: zamknać (pl) Spaans: cerrar (es)

    2. zorgen dat iets niet meer werkt, alle verbindingen verbreken   

Deens: spærre (da) Duits: abdrehen (de), sperren (de) Engels: disconnect (en)

Spaans: desconectar (es) Waals: disraloyî (wa)

    3. een officiële afspraak op papier maken, officieel regelen   

Duits: abschließen (de)

    4. een einde maken aan   

Duits: abschließen (de), beenden (de) Noors: avslutte (no)

Nynorsk: avslutte (nn) Spaans: terminar (es)

Gangbaarheid

• Het woord afsluiten staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "afsluiten" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.