regel

Niet te verwarren met: Regel

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  regel    (hulp, bestand)
• IPA: /ˈreɣəɫ/

Woordafbreking

• re·gel

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Latijn, in de betekenis van ‘lijn’ voor het eerst aangetroffen in 1236
• Ontleend aan het Volkslatijnse *rẹgọla, klassiek regula ("lat, regel").

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	regel	regels regelen
verkleinwoord	regeltje	regeltjes

Zelfstandig naamwoord

de regel m

1. (letterkunde) een horizontaal stuk tekst op een bladzijde

   ▸ In 2002 en 2003 trok ik intensief op met Muskee, omdat ik zijn biografie schreef. Hij nam me mee op autoritten, waarbij hij veel klassieke muziek liet horen. Hij was verknocht aan Drenthe en liet mij de bossen en groene vlakten zien die hij zo goed kende. Hij gidste me naar het vennetje waar de regels voor zijn grootste hit 'Window of my eyes' in hem opkwamen.

2. (letterkunde) een vers in een gedicht, versregel
3. een voorschrift, richtlijn, norm, standaard

   ▸ Er waren maar drie regels in haar Hippie Daycare: iedereen moest een Hawaii shirt aan tijdens het verblijf in haar tuin, je kon tegen een

4. (bouwkunde) een houten lat of rib van een bepaalde afmeting

   • zullen we vandaag het regelwerk aanbrengen, Jan?
     Dan kunnen we daar morgen de gipsplaten op vastzetten 

Hyponiemen

   

EG-regel EU-regel aanbestedingsregel achtregelig afbreekregel afleidingsregel anderhalvemeterregel arboregel asielregel basisregel beginregel belastingregel beleidsregel beroepsregel beschermingsregel beursregel bewijsregel bijstandsregel boekhoudregel bovenregel brailleregel buitenspelregel commandoregel concurrentieregel consensusregel coronaregel cosinusregel cumulatieregel dichtregel doorbraakregel dt-regel dwarsregel eindregel ervaringsregel etiquetteregel exportregel fatsoensregel financieringsregel flexregel gedragsregel gelijkheidsregel geloofsregel geslachtsregel gewoonteregel gezondheidsregel grammaticaregel grondregel gulden regel handelsregel herschrijfregel hoofdregel huisregel ielregel immigratieregel in de regel kettingregel kiesregel klassenregel kloosterregel kopregel krantenregel kurkentrekkerregel leefregel leerregel leesregel levensregel lijnregel linkerhandregel lokregel maatregel mededingingsregels meerderheidsregel menuregel metaregel milieuregel omgangsregel ondergoedregel onderregel onderwerpregel onderwerpsregel opdrachtregel openingsregel opvoedregel pasregel privacyregel productieregel productregel quarantaineregel rechterhandregel rechtsregel rekenregel rijmregel rookregel schoolregel sinusregel sjorregel slotregel spellingregel spellingsregel spelregel standaardregel stelregel stikstofregel stilteregel stokregel stopregel strafregel stralingsregel taalregel tangensregel tekstregel terugspeelregel tijdregel trapeziumregel treinregel uitspraakregel uitvoeringsregel uitzonderingsregel unanimiteitsregel vaarregel veiligheidsregel ventilatieregel verblijfsgatregel verdragsregel verkeersregel versregel vertrouwensregel voetregel voordeelregel voorrangsregel voorspelregel vuistregel vulregel wedstrijdregel werkwoordsregel wetsregel witregel woonregel woordvormingsregel zetregel zorgvuldigheidsregels

Afgeleide begrippen

   

achtregelig drieregelig eenregelig kortregelig regelafstand regelbaan regelcentrum regeldag regeldrift regeldruk regeldrukker regeleinde regelgen regelgevend regelgever regelgeving regelhandhaving regelkamer regelkastje regelklep regelknop regelkraan regelkring regellast regellengte regellicht regelloos regelluw regelmaat regelmatig regelmechanisme regelneef regelnicht regeloppervlak regelrecht regelruimen regelstaaf regeltafel regeltante regeltechnicus regeltechniek regeltransformator regeltucht regelval regelverdichting regelvrij regelwerk regelwijzer regelwijziging tienregelig tweeregelig veelregelig vierregelig zesregelig zevenregelig

Uitdrukkingen en gezegden

• in de regel

Anagrammen

• geler, gerel

Vertalingen

    1. een zin in een tekst   

Duits: Zeile (de) v Engels: line (en) Frans: ligne (fr) v Oekraïens: рядок (uk) m

Papiaments: liña Russisch: строчка (ru) v Spaans: línea (es) v

    2. een vers in een gedicht   

Duits: Zeile (de) v Engels: line (en) Frans: ligne (fr) v

Papiaments: liña Spaans: línea (es) v

    3. een voorschrift, richtlijn, norm   

Duits: Regel (de) v Engels: rule (en), norm (en), regulation (en), standard (en) Frans: règle (fr) v Igbo: iwu (ig)

Oekraïens: правило (uk) o Russisch: правило (ru) o Spaans: pauta (es) v, norma (es) v, regla (es) v

Werkwoord

vervoeging van
regelen

regel

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van regelen
   

   • Ik regel. 

2. gebiedende wijs van regelen
   

   • Regel! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van regelen
   

   • Regel je? 

Gangbaarheid

• Het woord regel staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "regel" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.