broeden

Nederlands

naamwoord van handeling
zelfstandig	bijvoeglijk
broeden	broedend
gebroed	gebroed
broedsel	broeds

Uitspraak

• Geluid:  broeden    (hulp, bestand)
• IPA: /'bru.də(n)/

Woordafbreking

• broe·den

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘op eieren zitten’ voor het eerst aangetroffen in 1240

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
broeden	broedde	gebroed
zwak -d	volledig

Werkwoord

broeden

1. inergatief (dierkunde) een gelegd ei met lichaamswarmte warm houden

   • De morinelplevier broedde vroeger niet in Nederland. 

2. ~ op: (een plan) in het geheim beramen, uitdenken

Synoniemen

• [2] beramen

Synoniemen

• koesteren

Afgeleide begrippen

broedbak broedbedrijf broedbiologie broedblad broedblok broedcentrale broeddrift broedduur broedei broeder broederij broedgast broedgebied broedgedrag broedgelegenheid

broedgeval broedgrond broedhen broedheuvel broedhok broedhoop broedkamer broedkast broedknol broedknop broedkoek broedkolonie broedkooi broedlamp broedmachine

broednest broedorgaan broedoven broedpaar broedparasitisme broedperiode broedpest broedplaats broedplek broedpopulatie broedproces broedraam broedrijp broedruimte broeds

broedseizoen broedsel broedstoof broedsucces broedterrein broedtijd broedtoestel broedverzorging broedvlek broedvlucht broedvogel broedwedstrijd broedziek broedzorg gebroed

Vertalingen

    1. een gelegd ei met lichaamswarmte warm houden   

Afrikaans: broei (af) Duits: brüten (de) Engels: incubate (en), brood (en) Esperanto: kovi (eo) Faeröers: bøla (fo) Frans: couver (fr) Fries: briede (fy)

Italiaans: covare (it) Latijn: incubare (la) Papiaments: brui Portugees: chocar (pt), incubar (pt) Russisch: высишивать (ru) Spaans: incubar (es), empollar (es) Zweeds: häcka (sv), ruva (sv)

    2. een plan uitdenken   

Spaans: preparar (es), empollar (es)

Gangbaarheid

• Het woord broeden staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "broeden" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.