vieren

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  vieren    (hulp, bestand)
• IPA: /'virə(n)/

Woordafbreking

• vie·ren

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Fries, in de betekenis van ‘een touw laten uitlopen’ voor het eerst aangetroffen in 1567
• [1]: Ontleend aan het Latijnse fēriāri ("een rustperiode nemen").
• [2]: Van Middelnederlands vieren.

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
vieren	vierde	gevierd
zwak -d	volledig

Werkwoord

vieren

1. overgankelijk op plechtige of feestelijke wijze een gedenkwaardige tijd gedenken

   • De Noorse romanschrijver Jonas Lie, die sinds jaren te Parijs woont, zal daar op 6 November 1903 zijn 70ste verjaardag vieren. 

   ▸ En het NOS Jeugdjournaal maakt een speciale website over 75 jaar vrijheid. Zo kun je nog beter begrijpen waarom we blijven vieren dat we in Nederland in vrijheid leven.

   ▸ Ik accepteerde de naam direct en we klonken met onze glazen cola om het te vieren.

2. overgankelijk de lengte van een touw of kabel waaraan iets vastzit langer maken

   • Ik liet het ankertouw vieren en duwde de boot met mijn handen langs de graskant. 

Typische woordcombinaties

• een kerkelijke feestdag vieren

Hyponiemen

• bijvieren, botvieren, feestvieren, meevieren, opvieren, uitvieren, zegevieren

Afgeleide begrippen

• kerstvierder, viering, viertijd

Vertalingen

    1. een feest vieren   

Bulgaars: празнувам (bg) Duits: feiern (de), (ein Fest) begehen (de), (eine Messe) zelebrieren (de) Engels: celebrate (en) Frans: célébrer (fr) Ido: celebrar (io) Italiaans: celebrare (it), festeggiare (it)

Noors: feire (no) Nynorsk: feire (nn) Papiaments: selebrá Spaans: celebrar (es)

    2. een touw of kabel vieren   

Duits: fieren (de) Engels: veer (en), slacken (en), pay out (en), lower (en)

Spaans: aflojar (es)

Zelfstandig naamwoord

vieren mv

1. meervoud van het zelfstandig naamwoord vier

   • Hij gooide twee vieren en een drie. 

Zelfstandig naamwoord

vieren

1. datief van vier: bij tijdsaanduidingen na voorzetsels

   • Het was al over vieren. 

Uitdrukkingen en gezegden

• Zij waren met zijn vieren.

Zij waren vier in getal.

Gangbaarheid

• Het woord vieren staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "vieren" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Spaans

Werkwoord

vervoeging van
ver

vieren

1. derde persoon meervoud toekomende tijd (futuro) van ver (modo subjuntivo/aanvoegende wijs)