tyfus

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  tyfus    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈtifʏs / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• ty·fus

Woordherkomst en -opbouw

• [1] van Neolatijn typhus, in de betekenis van ‘ziekte’ voor het eerst aangetroffen in 1778
• [2]

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	tyfus	-
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

de tyfus m

1. (medisch) een verzamelnaam voor een aantal ernstige epidemische ziekten

   • De naam tyfus slaat eigenlijk alleen op vlektyfus, maar vlek- en buiktyfus worden vaak verward. 
   • Eenheid 731 experimenteerde tijdens zijn bestaan met zowat alle gevaarlijke virussen, bacteriën en epidemieën die toen bekend waren, zoals miltvuur, cholera, builenpest, salmonella, tyfus, tetanus, brucellose, botulisme, gasgangreen, malaria, pokken, meningokokkenmeningitis, tuberculose, tularemie en kwade droes.
     Tests werden - afhankelijk van de doeleinden - uitgevoerd op dieren, maar ook op mensen: krijgsgevangenen, gevangen verzetsmensen, politieke tegenstanders of 'verdachte' personen 

2. versterkend voorvoegsel (vulgair) (pejoratief) gebruikt als eerste deel van samenstelling om het negatieve karakter van het tweede deel te versterken

Hyponiemen

• buiktyfus, lendetyfus, muizentyfus, paratyfus, shoptyfus, vlekkentyfus, vlektyfus

Afgeleide begrippen

• [1] tyfusbacil, tyfusbacterie, tyfusepidemie, tyfuslijder, tyfusserum,
• [2] tyfushoer, tyfushond, tyfuslijer, tyfuslul, tyfustrut, tyfusvent, tyfuswijf, tyfuszooi

Synoniemen

• [2] kanker, klere, tering

Vertalingen

    1.   

Spaans: tifus (es) m

Gangbaarheid

• Het woord tyfus staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "tyfus" herkend door:

98 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.