aftakelen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  aftakelen    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• af·ta·ke·len

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘een schip aftuigen’ voor het eerst aangetroffen in 1809
• samenstelling van  af bw  en  takelen ww 

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
aftakelen	takelde af	afgetakeld
zwak -d	volledig

Werkwoord

aftakelen

1. ergatief slechter worden

   • De auto was aan het aftakelen, maar reed nog wel. 

2. overgankelijk (scheepvaart) een schip van zijn takelage of tuig ontdoen

   • Een schip aftakelen. 

3. (medisch) het door ouderdom of ziekte verliezen van lichaamsfuncties

   • Hij is verder afgetakeld dan ik had verwacht, hij herkent me niet eens meer! 

Synoniemen

• [1] achteruitgaan, verslechteren, tanen
• [2] kalen

Afgeleide begrippen

• [1,2,3] aftakeling

Verwante begrippen

• [1] slijtage
• [2] aftuigen, averij, onttakelen, slopen
• [3] dementie, geheugen, geriatrie, kwalen, ouderdom, ziekte

Anagrammen

• kalefaten

Vertalingen

    1. slechter worden   

Engels: deteriorate (en), decline (en) Frans: dépérir (fr), décliner (fr), gâtifier (fr), baisser (fr)

Spaans: envejecer (es)

    2. een schip van zijn takelage of tuig ontdoen   

Engels: unrig (en)

Frans: dégréer (fr), désarmer (fr)

    3. het door ouderdom of ziekte verliezen van lichaamsfuncties   

Spaans: decaer (es)

Gangbaarheid

• Het woord aftakelen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "aftakelen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.