spoed

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  spoed    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• spoed

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘haast’ voor het eerst aangetroffen in 1265

• Verwant Engels: speed

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	spoed
verkleinwoord	spoedje	spoedjes

Zelfstandig naamwoord

de spoed m

1. noodzakelijke haast

   • Daar is spoed bij. 

2. (techniek) de afstand tussen twee punten van een schroefdraad die verschillen door één omwenteling

   • Deze schroef heeft niet de juiste spoed en past dus niet. 

3. de afdeling in een ziekenhuis waar patiënten die snel hulp nodig hebben behandeld worden

   • Hij werd onmiddellijk naar de spoed gebracht. 
   • Jaarlijks belanden 12.000 Nederlandse kinderen van 0 tot 14 jaar op de spoed na een ongeluk met een speeltoestel. 

Verwante begrippen

• haast, urgentie

Synoniemen

• [3] spoedafdeling, spoedeisende hulp

Hyponiemen

• rampspoed, tegenspoed, voorspoed

Afgeleide begrippen

   

spoedafdeling spoedarts spoedbaas spoedbehandeling spoedberaad spoedbestelling (1) spoedconferentie spoedcursus spoeddebat spoeddienst spoedeisend (3) spoedgeval (3) spoedig (1) spoedklus (1) spoedopdracht spoedoperatie spoedopname spoedoverleg spoedshalve spoedvergadering spoedverlossing spoedvertrek spoedzitting

Spreekwoorden

• [1] haastige spoed is zelden goed

Vertalingen

    1.   

Engels: speed (en), urgency (en)

Spaans: premura (es) v, prisa (es) v, prontitud (es) v

Meer informatie

• Zie de doorverwijspagina op Wikipedia voor meer informatie.

Werkwoord

vervoeging van
spoeden

spoed

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van spoeden
   

   • Ik spoed. 

2. gebiedende wijs van spoeden
   

   • Spoed! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van spoeden
   

   • Spoed je? 

Gangbaarheid

• Het woord spoed staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "spoed" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.