extra

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  extra    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• ex·tra

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Latijn, in de betekenis van ‘boven het gewone, bijzonder’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1738

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	extra	extra's
verkleinwoord	extraatje	extraatjes

Zelfstandig naamwoord

extra o

1. hetgeen men erbij krijgt

   • Het bedrijf had extra veel winst gemaakt zodat er voor het personeel ook wel een extraatje afkon in de vorm van een ruime winstuitkering. 

   ▸ Elke doos bevatte ontbijtrepen, noten, rozijnen, tortillas en noodles, aangevuld met wc-papier en pillen zoals vitamines en visolie. Om het een beetje leuk te houden stopte ik er ook een extraatje in zoals marshmallows, M&M’s of een frisbee.

	stellend
onverbogen	extra
verbogen	-
partitief	extra's

Bijvoeglijk naamwoord

extra

1. bijkomend.

   • U krijgt er nu een extra lampje bij. 

   ▸ Eigenlijk had ik totaal geen honger, maar het was noodzakelijk zo veel mogelijk calorieën binnen te krijgen. Er zou die dag namelijk pas na 32 kilometer water te vinden zijn, waardoor ik zeven liter water boven op mijn basisuitrusting mee moest sjouwen. Dat zou me veel extra energie kosten.

2. (Limburg en Gelderland) opzettelijk.

   • Hij deed het extra. 

Vertalingen

    1. bijkomend   

Tsjechisch: extra (cs), dodatečný (cs), navíc (cs)

    2. opzettelijk   

Duits: extra (de), absichtlich (de)

Gangbaarheid

• Het woord extra staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "extra" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Frans

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Woordherkomst en -opbouw

• (verkorting) van extraordinaire

Bijvoeglijk naamwoord

extra

1. (spreektaal) buitengewoon, geweldig

   «Le Parc Astérix, c'est extra!»

   Het Parc Astérix is fantastisch!

Latijn

Voorzetsel

ĕxtrā + accusatief

1. buiten

   «Extra urbem.»

   Buiten de stad.

2. behalve

Tsjechisch

Uitspraak

• IPA: /ɛkstra/

Woordafbreking

• ex·tra

Bijvoeglijk naamwoord

extra

1. extra
2. speciaal, bijzonder

Verbuiging

• Onverbogen

Bijwoord

extra

1. extra

Afgeleide begrippen

extra- extragalaktický extralingvistický

extraordinární extrapolace v extratřída v

Verwijzingen

• Internetová jazyková příručka - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)

Verwijzingen

• Internetová jazyková příručka - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Slovník spisovného jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Příruční slovník jazyka českého - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)
• Česko-německý slovník Fr. Št. Kotta - Ústav pro jazyk český AV ČR (Tsjechisch)