zindelijk

Uit WikiWoordenboek

Nederlands

Uitspraak
Woordafbreking
  • zin·de·lijk
Woordherkomst en -opbouw
stellend vergrotend overtreffend
onverbogen zindelijk zindelijker zindelijkst
verbogen zindelijke zindelijkere zindelijkste
partitief zindelijks zindelijkers -

Bijvoeglijk naamwoord

zindelijk

  1. de natuurlijke behoeften beheersend en uitoefenend op een aangewezen plaats
    1. van kinderen: poepend en plassend op een toiletpot
       De meeste basisscholen verwachten dat een kind zindelijk is als het op school begint. Onderwijzers hebben geen tijd om luiers te verschonen.[4]
    2. van huisdieren: alleen buitenshuis of binnenshuis op een daarvoor bestemde plaats (als een kattenbak) poepend en plassend
       Mijn pup was in twee dagen zindelijk.[5]
  2. helder, proper, rein, schoon
     Wij, in tegenstelling tot jullie, zijn zindelijk. In ons huis laten wij geen smerige insecten toe.[6]
  3. (figuurlijk) ethisch of rationeel zuiver (puur)
     Voor mij persoonlijk ligt het nut van filosoferen dus vooral in het propageren van zindelijk taalgebruik.[7]
Antoniemen
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Vertalingen

Gangbaarheid

98 % van de Nederlanders;
99 % van de Vlamingen.[8]

Meer informatie

Verwijzingen

  1. Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  2. zindelijk op website: Etymologiebank.nl
  3. "zindelijk" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org
    ; ISBN 90 204 2045 3
  4. Bronlink geraadpleegd op 5 december 2020 Weblink bron
    Carlijn Vis
    “Kinderen zijn zeven tot twaalf maanden later zindelijk dan dertig jaar geleden” (11 augustus 2019) op nrc.nl
  5. Bronlink geraadpleegd op 5 december 2020 Weblink bron
    Fred Koning
    “Een amuse van ganzenpoep” (14 januari 2004) op nrc.nl
  6. Bronlink geraadpleegd op 5 december 2020 Weblink bron
    Sarah Hart
    “Zeepspiritus” (18 mei 1991) op nrc.nl
  7. Bronlink geraadpleegd op 5 december 2020 Weblink bron
    L.M. de Rijk geciteerd door Lisette Douma
    “Zindelijke taalgebruik” (6 december 2001) op nrc.nl
  8. Bronlink geraadpleegd op 28 april 2020 Weblink bron Gearchiveerde versie “Word Prevalence Values” op ugent.be