proper
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
Nederlands
Uitspraak
Woordafbreking
- pro·per
stellend | vergrotend | overtreffend | |
---|---|---|---|
onverbogen | proper | properder | properst |
verbogen | propere | properdere | properste |
partitief | propers | properders | - |
Woordherkomst en -opbouw
- [1] van Frans propre, in de betekenis van ‘keurig, zindelijk’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1573 [1][2]
- [2] via Middelnederlands proper en Oudfrans propre van Latijn proprius "eigen, toebehorend aan"; deze betekenis is vanaf de 18e eeuw verdwenen
Bijvoeglijk naamwoord
proper
- goed schoongemaakt, netjes verzorgd
- Bart De Wever kan veel, maar van Antwerpen een propere stad maken lukt hem niet. Dat geeft hij zelf toe. Samen met schepen van Stads- en Buurtonderhoud Caroline Bastiaens (CD&V) en Skender Baleci van het ACV doet hij een oproep aan alle Antwerpenaren: alsjeblieft, heb respect voor de stad en voor de mensen die ze proper trachten te houden en laat geen afval rondslingeren. [3]
- Onder ‘schoon’ wordt niet bedoeld: schrobben tot de vloer er als nieuw uitziet. Wel is bedoeld: proper maken, vuil wegnemen om verdere schade te voorkomen. [4]
- (verouderd) toebehorend (aan), passend (bij)
- De Graaflyke Officieren, als Domestiques des Graaflykheids Huis van Holland mogten zekerlyk van alle tyden jaagen in hun's Heeren goederen; die vergunning bepaalde zig natuurlyk tot 's Graaven eigendom en proper domein; nadien de Graaf geen recht van vergunning op de goederen der Edelen had. [5]
Synoniemen
Antoniemen
Opmerkingen
- [1] In Vlaanderen is dit woord gangbaar in het normale spraakgebruik, in Nederland wordt vaker "schoon" gebruikt: een Vlaams "proper tapijtje" wordt in hedendaags Nederlands een "schoon kleedje" genoemd.
Vertalingen
1. goed schoongemaakt, netjes verzorgd
Gangbaarheid
- Het woord proper staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "proper" herkend door:
95 % | van de Nederlanders; |
100 % | van de Vlamingen.[6] |
Verwijzingen
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ "proper" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ Vanmarsenille, K.Standpunt. Bart De Wever kan veel, maar van Antwerpen een propere stad maken lukt hem niet (24 mei 2018) op website Gazet van Antwerpen: gva.be;; geraadpleegd 2018-09-16
- ↑ Meul, V."‘Als ieder zijn vloer keert, is het in alle huizen schoon’: behoud en preventief onderhoud van historische vloeren" in:Koldeweij, E.Over de vloer. Met voeten getreden erfgoed. (2008) Waanders Uitgevers. Zwolle / Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten, Zeist/Amersfoort; ISBN 978 90 400 8561 1; p. 248; geraadpleegd 2018-09-16
- ↑ "Verhandeling over het Recht van de Jagt, door Mr. J. Rendorp" in: Vaderlandsche Letteroefeningen. deel 1 (1777) A. van der Kroe en Yntema en Tieboel, Amsterdam; p. 597; geraadpleegd 2018-09-16
- ↑
Weblink bron Gearchiveerde versie “Word Prevalence Values” op ugent.be
Categorieën:
- Woorden in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands van lengte 6
- Woorden in het Nederlands met audioweergave
- Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands met IPA-weergave
- Bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands
- Verouderd in het Nederlands
- Woordenlijst Nederlandse Taal
- Prevalentie Nederland 95 %
- Prevalentie Vlaanderen 100 %