jagen

Nederlands

jagen [1]

Het jagen [2] van een vrachtschip (Nat. Archief)

Uitspraak

• Geluid:  jagen    (hulp, bestand)
• IPA: /ˈjaːɣə(n)/

Woordafbreking

• ja·gen

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘wild vervolgen’ voor het eerst aangetroffen in 1240
• Afkomstig van het Middelnederlandse jāghen, verwant met het Middelnederduitse jāgen, Oudhoogduitse jagōn, Oudfriese jagia.

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
jagen	jaagde joeg	gejaagd
klasse 6 zwak -d gemengd	volledig

Werkwoord

jagen

1. inergatief bewegende wezens (bijv. dieren) proberen te vangen

   • Er wordt ook gejaagd op herten. 

   ▸ De wind joeg door de scheuren van het dak regen als het herfst en sneeuw als het winter was.

2. overgankelijk (scheepvaart)(verouderd) het door mens of dier vanaf de wal slepen van schuiten

   ▸ Vrachtvervoer vereiste geen grote snelheid en geschiedde nog enige tijd per gejaagde schuiten, terwijl ook grotere vrachtzeilschepen bij windstil weer nog werden gejaagd.

3. onovergankelijk snel voortgaan

   • De wind joeg door de bomen. 

Vaste voorzetsels

• [1] jagen op

Verwante begrippen

• jacht maken op, opdrijven, voortdrijven

Hyponiemen

   

aanjagen (1) afjagen (1) bejagen (1) bijeenjagen bollejagen donderjagen doorjagen (1) duiveljagen duveljagen hartenjagen hartjesjagen injagen kantjagen najagen (1) opjagen (1) overjagen (1) scheepsjagen (2) uitjagen verjagen (1) voortjagen (1) wegjagen (1)

Afgeleide begrippen

• gejaag, jaagbaar, jaagijzer, jaaglijn, jaagpaard, jaagpad, jaagschuit, jager, jagerij

Verwante begrippen

• [1] jacht, stropen, vangen
• [2] slepen, trekken
• [3] jakkeren, opschieten, zich haasten

Vertalingen

    1. bewegende wezens proberen te vangen   

Afrikaans: jaag (af) Albanees: gjuaj (sq) Arabisch: مطاردة (ar) Atayal: qmalup Catalaans: caçar (ca) Chinees: 打猎 (zh) Deens: jage (da) Duits: jagen (de) Engels: hunt (en), chase (en) Fins: metsästää (fi) Frans: chasser (fr) Fries: jeie (fy) Hongaars: vadászik (hu) Ido: chasar (io)

Italiaans: cacciare (it) Japans: Kanji: 狩る (ja) Hiragana: かる (ja) Romaji: karu (ja) Noors: jage (no) Papiaments: yag Pools: polować (pl) Portugees: caçar (pt) Roemeens: vâna (ro) Schots-Gaelisch: sealg (gd) Spaans: cazar (es) Taroko: máduk Turks: avlamak (tr) Vietnamees: săn (vi) Zweeds: jaga (sv)

    1. slepen van schuiten   

Duits: treideln  (de) Engels: barge hauling (en)

Frans: halage (fr)

Gangbaarheid

• Het woord jagen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "jagen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Duits

stamtijd
infinitief	verleden tijd	voltooid deelwoord
jagen /ˈjaːɡən/	jagte /ˈjaːktə/	gejagt /ɡəˈjaːkt/
	volledig

Uitspraak

• IPA: /ˈjaːɡən/

Woordafbreking

• ja·gen

Werkwoord

jagen

1. jagen