voelen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  voelen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈvulə(n) / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• voe·len

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘via tastzin gewaarworden’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1350

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
voelen	voelde	gevoeld
zwak -d	volledig

Werkwoord

voelen

1. overgankelijk gewaarworden door aanraking, meestal met betrekking tot temperatuur of druk

   • Ik voelde dat de bal hard tegen mijn achterhoofd aanvloog. 

   ▸ Terwijl ik goedkeurend met mijn vinger langs de vergulde lambrisering streek, de dikte voelde van de stof van de zware, oker overgordijnen en de stoel wegschoof om de openslaande deuren te openen naar het terras, dat uitzicht bood op de rozentuin, of wat daarvan over was, en de vijver met de defecte fontein, bedacht ik dat ik nog tijd genoeg zou hebben om deze kamer en detail te beschrijven.

2. (figuurlijk) gewaarworden met de geest

   ▸ Het voelde bijna alsof er een diepere betekenis achter zat.

3. wederkerend zich ~ een bepaald gevoel hebben

   • Hij voelde zich niet erg behaaglijk. 

   ▸ Ik voelde me klein en uiterst kwetsbaar.

   ▸ Langzamerhand kwam ik in een gestage cadans en ik begon me steeds meer op mijn gemak te voelen in deze omgeving.

Verwante begrippen

• tasten

Spreekwoorden

Voor iets voelen.

• Ergens belangstelling of gevoel voor hebben.

Hyponiemen

• aanvoelen, bevoelen, doorvoelen, gevoelen, invoelen, meevoelen, navoelen, voorvoelen

Afgeleide begrippen

• gevoel, voelbaar, voelboek, voeler, voelhoorn, voeling, voelmaat, voelspriet

Vertalingen

    1. gewaarworden door aanraking, meestal met betrekking tot temperatuur of druk   

Duits: anfühlen (de), empfinden (de) Engels: feel (en), sense (en) Frans: sentir (fr) Nauruaans: towe (na), nimòn (na)

Pools: czuć (pl) Spaans: sentir (es), percibir (es) Vietnamees: cảm (vi), cảm thấy (vi)

Gangbaarheid

• Het woord voelen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "voelen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.