opwinden

Nederlands

naamwoord van handeling
zelfstandig	bijvoeglijk
opwinden	opwindend
opwinding	opgewonden

Uitspraak

• Geluid:  opwinden    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• op·win·den

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  op bw  en  winden ww 

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
opwinden	wond op	opgewonden
klasse 3	volledig

Werkwoord

opwinden

1. overgankelijk rond een as of klos wikkelen

   • Zij wond de draad op rond een klosje. 

2. overgankelijk draaiend onder spanning zetten

   • Zij wond de oude wekker op, maar de veer begaf het. 

3. overgankelijk in staat van agitatie brengen

   • Die onbeschofte opmerking wond hem vreselijk op. 

   ▸ ‘Dit is het,’ fluisterde ik opgewonden in het duister.

4. wederkerend zich ~ over: iets doen dat tot emotionele spanning leidt

   • Hij had zich daarover veel te veel opgewonden. 

Antoniemen

• [2] aflopen
• [4] ontwinden

Afgeleide begrippen

• opwindbaar

Vertalingen

    1. rond een as of klos wikkelen   

Duits: aufwickeln (de)

    2. draaiend onder spanning zetten   

Duits: aufziehen (de) Engels: wind (en)

Spaans: devanar (es)

    3. in staat van agitatie brengen   

Engels: excite (en), arouse (en)

Spaans: apasionar (es), irritar (es), excitar (es), calentar (es)

    4. zich ~ over: iets doen dat tot emotionele spanning leidt   

Duits: sich aufregen (de) über

Gangbaarheid

• Het woord opwinden staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "opwinden" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.