omtrekken
Uiterlijk
- [A] Geluid: ómtrekken (hulp, bestand)
- IPA: / ˈɔmtrɛkə(n) / (3 lettergrepen)
- [B] Geluid: omtrékken (hulp, bestand)
- IPA: / ɔmˈtrɛkə(n) / (3 lettergrepen)
- om·trek·ken
- [A] ww: van Middelnederlands ommetrecken, op te vatten als samenstelling van om bw en trekken ww [1]
- [B] ww: van Middelnederlands ommetrecken, op te vatten als samenstelling van om bw en trekken ww [2]
stamtijd | ||
---|---|---|
onbepaalde wijs |
verleden tijd |
voltooid deelwoord |
omtrekken |
trok om |
omgetrokken |
klasse 3 | volledig | [A] |
[A] ómtrekken
- overgankelijk iets uit een staande positie brengen door het met een krachtige beweging naar je toe te halen
- overgankelijk omver smijten, neerhalen
- Bij het omtrekken van het muurwerk van het kasteel zullen grote delen op het gewelf terecht zijn gekomen. [3]
- overgankelijk (figuurlijk) van een verheven positie beroven, omverwerpen
- Ze zetten je als KGB-agent neer die het koningshuis wil omtrekken, (…) [4]
- overgankelijk in een gekantelde positie brengen, overhalen
- Mijn vader had er ook plezier in mijn broer en mij de weetjes van een spoorman bij te brengen: waarom de wagenmeester met zijn hamer op de wielen sloeg, hoe een wissel werd omgetrokken, (…) [5]
- overgankelijk omver smijten, neerhalen
- overgankelijk er de randen van aangeven, er de contouren van markeren
- overgankelijk ergens een lijn omheen tekenen
- De derde en de vierde les werden besteed aan het omtrekken van de potloodlijnen met inkt en de laatste stap was het inkleuren met gewassen inkt. [6]
- overgankelijk (figuurlijk) denkbeeldig markeren
- In de verte zagen wij een zwakke branding spatten tegen de rotspunten van Nordnaes en die omtrekken met een lijn van wit en bobbelend schuim; (…) [7]
- overgankelijk eromheen geplaatst zijn, eromheen aangebracht zijn
- De ornamentatie beperkt zich tot enkele lijnen die langs de hals en de onderkant van de mantel omgetrokken zijn. [8]
- overgankelijk ergens een lijn omheen tekenen
- overgankelijk een draaiende beweging veroorzaken door iets met enige kracht naar je toe te halen
- overgankelijk door trekkracht laten ronddraaien
- (…) door schimmels omgetrokken caroussels, (…) [9]
- overgankelijk door rukken in een andere stand draaien
- Raas worden omgetrokken, touwen gevierd en weer vastgesjord. [10]
- overgankelijk door trekkracht laten ronddraaien
- overgankelijk (verouderd) verwisselen door aan- en uitdoen (van kousen en schoeisel, om te voorkomen dat ze ongelijkmatig slijten)
- De laarzen waren gauw losgeveterd, de roodbruine kousen afgestroopt en omgetrokken. [11]
- onovergankelijk ergens omheen gaan
- Onze derde groep was omgetrokken en kwam juist op tijd in aktie, onzichtbaar achter een bosrand. [12]
- onovergankelijk (verouderd) rondreizen
- Trek nu om, door alle stammen van Israël, van Dan tot Ber-seba toe, en tel het volk, opdat ik het getal des volks wete. [13]
[A] de ómtrekken mv
- meervoud van het zelfstandig naamwoord omtrek
- buitenranden, contouren
- De foto is niet overdreven scherp, vooral de grote karakteristieke omtrekken worden duidelijk weergegeven: zo tekent hij het gezicht. [14]
- nabijgelegen plek(ken) (het meervoud is hier vooral versterkend bedoeld)
- In geen omtrekken nog enige intelligentsia te bekennen, tenzij je de joden en de zelfstandigen daarmee zou verwarren. [15]
- (figuurlijk) globale, niet uitgewerkte weergave, contouren, schets
- Kunt u dan in omtrekken uw loopbaan als antiquaar beschrijven? [16]
- buitenranden, contouren
- [1.2] wijde omtrek
[B] omtrékken
stamtijd | ||
---|---|---|
onbepaalde wijs |
verleden tijd |
voltooid deelwoord |
omtrekken |
omtrok |
omtrokken |
klasse 3 | volledig | [B] |
- overgankelijk (militair) troepen zo langs een tegenstander heen verplaatsen dat het mogelijk wordt zijn verbindingen af te snijden of hem van achteren aan te vallen
- Als de gehele stelling aan beide flanken aansloot op een andere stelling of hindernis, was de linie niet snel te omtrekken. [17]
- overgankelijk (verouderd) omringen, hullen
- Zy liet die omtrekken met eenen muer van 60 mylen lang, 200 cubitus hoog en 50 dik. [18]
- overgankelijk (verouderd) afbakenen
- Dan komen de prinsen te paard om de grenzen van de dodenplaats te omtrekken: (…) [19]
- Het woord omtrekken staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "omtrekken" herkend door:
98 % | van de Nederlanders; |
98 % | van de Vlamingen.[20] |
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ Sprokholt, H."Het kasteel" in:Denslagen, W.Gouda. (2001) Waanders, Zwolle / Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist; ISBN 9040095159; p. 46/47; geraadpleegd 2016-05-14
- ↑ Oltmans, W.Memoires 1982. (2013) Papieren Tijger, Breda; ISBN 9789067282864; p. 27; geraadpleegd 2016-05-14
- ↑ Verheul, K."De letters" in: Tirade. jrg. 33 nr. 324 (september/oktober 1989) G.A. van Oorschot, Amsterdam; p. 387; geraadpleegd 2016-05-14
- ↑ Pels, I."Striptekenaars bewerken Haar Kunstzinnige ontwikkeling via strips in de klas" in: Tsjip/Letteren. jrg. 14 nr.2 (juni 2004) ThiemeMeulenhoff, Utrecht / Zutphen; p 22; geraadpleegd 2016-05-14
- ↑ Kalff, S."Een 'springtochtje' naar Bergen." in: Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift. jrg. 10 deel 19 (januari-juni 1900) Uitgevers-Maatschappy 'Elsevier', Amsterdam; p. 249; geraadpleegd 2016-05-14
- ↑ Peeters, C.J.A.C.De Sint Janskathedraal te 's-Hertogenbosch. (1964) Staatsuitgeverij, Den Haag / Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist; p. 430; geraadpleegd 2016-05-14
- ↑ Querido, I.De Jordaan: Amsterdamsch epos. Deel 3: Manus Peet. 13e druk (na 1922) Scheltens & Giltay, Amsterdam; p. 94; geraadpleegd 2016-05-14
- ↑ Kerkwijk, H.vanKomplot op volle zee. 2e druk (1969) Uitgeverij Ploegsma, Amsterdam; p. 74; geraadpleegd 2016-05-14
- ↑ Scharten-Antink, M.Sprotje. (1905) Mij. voor goede en goedkoope lectuur, Amsterdam; p. 53;
- ↑ Jong, A.M. deFrank van Wezels roemruchte jaren & Notities van een landstormman. 3e druk (1969) Em. Querido's Uitgeverij, Amsterdam / Antwerpen; p. 387; geraadpleegd 2016-05-14
- ↑ Statenvertaling2 Samuel 24:2 (1888) op website: statenvertaling.net; geraadpleegd 2016-05-14
- ↑ Vos, J. de" Beeldende kunst. Henri Berssenbrugge, schoonheid en niets dan dat" in: Ons Erfdeel. jrg. 44 nr. 3 (mei/juni 2001) Stichting Ons Erfdeel, Rekkem / Raamsdonksveer; p. 439/440; geraadpleegd 2016-05-14
- ↑ Vancraeynest, S."Handgeschreven, mondgebraakt. Per taal door zeven eeuwen Vlaanderen 1302-2002 (fragment)" in: Tiecelijn. jrg. 16 nr. 2 (juni 2003) Vzw Tiecelijn-Reynaert / Marcel Ryssen, Sint-Niklaas; p. 82; geraadpleegd 2016-05-14
- ↑ Buijnsters, P.J."In memoriam dr. Hans Ludwig Gumbert (1903-1994) " in: De boekenwereld. jrg. 11 nr. 2 (december 1994) Uitgeverij Matrijs, Utrecht; p. 50; geraadpleegd 2016-05-14
- ↑ Middelkoop, T. van"Stellingen en linies in het strategisch plan van generaal Winkelman, 1940" in: Jaarboek Monumentenzorg 2004. Op weerstand gebouwd. Verdedigingslinies als militair erfgoed. (2004) Waanders Uitgevers, Zwolle / Rijksdienst voor de Monumentenzorg, Zeist; ISBN 9040090254; p. 32; geraadpleegd 2016-05-13
- ↑ Van Vaernewyck, M.De historie van Belgis. (1829) D.J. Vanderhaeghen, Gent; p. 83; geraadpleegd 2016-05-13
- ↑ Ramondt, M."Simon Vestdijk's dodenwake." in: De Nieuwe Taalgids. jrg. 48 (1955) J.B. Wolters, Groningen, Djakarta; p. 336; geraadpleegd 2016-05-13
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Categorieën:
- Woorden in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands van lengte 9
- Klemtoonhomogram in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands met audioweergave
- Woorden met 3 lettergrepen in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands met IPA-weergave
- Samenstelling in het Nederlands
- Sterk werkwoord klasse 3 in het Nederlands
- Werkwoord in het Nederlands
- Scheidbaar werkwoord in het Nederlands
- Overgankelijk werkwoord in het Nederlands
- Figuurlijk in het Nederlands
- Verouderd in het Nederlands
- Onovergankelijk werkwoord in het Nederlands
- Zelfstandignaamwoordsvorm in het Nederlands
- Onscheidbaar werkwoord in het Nederlands
- Militair in het Nederlands
- Woordenlijst Nederlandse Taal
- Prevalentie Nederland 98 %
- Prevalentie Vlaanderen 98 %