dansen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  dansen    (hulp, bestand)
• IPA: /ˈdɑnsən/

Woordafbreking

• dan·sen

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Frans, in de betekenis van ‘op muziek bewegen’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1240

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
dansen	danste	gedanst
zwak -t	volledig

Werkwoord

dansen

1. inergatief sierlijk en ritmisch bewegen, gewoonlijk op muziek

   • Er werd gedanst op muziek uit de jaren dertig. 
   • Mag ik met je dansen vroeg de verlegen jongen aan het meisje. 

   ▸ Pogue deed wat geld in de jukebox, begon te dansen en zweepte iedereen op.

   ▸ In een vak waarin zich uitsluitend Brazilianen bevonden was het feest. Ze dansten dat het een lieve lust was.

2. niet stilstaan

   • Door de enorme vermoeidheid dansten de letters voor mijn ogen. 

Hyponiemen

   

aandansen afdansen breakdansen buikdansen countrydansen ijsdansen koorddansen lapdansen opdansen paaldansen ronddansen schootdansen slamdansen stijldansen tapdansen taxidansen tobbedansen uitdansen verdansen volksdansen

Afgeleide begrippen

   

danser dansexpressie dansfiguur dansgelegenheid danskunst dansleraar dansles dansmaker dansmarieke dansmug dansmuziek dansorgel dansorkest danspaal danspartner danspas dansplaat danspop dansschool danssport dansstijl danstent danstheater danstherapie dansverbod dansvloer danswoede dansziekte gedans

Uitdrukkingen en gezegden

• naar iemands pijpen dansen
• als de kat van huis is, dansen de muizen op tafel
• De dans ontspringen

aan een gevaar ontkomen

• De poppen aan het dansen hebben

Problemen hebben door iets

• Met Sint Juttemis als de kalveren op het ijs dansen

Nooit! (Sint Juttemis valt op 17 augustus, en dan ligt er geen ijs)

• Te dom zijn om voor de du(i)vel te dansen

heel erg dom zijn

Vertalingen

    1. ritmisch bewegen   

Afrikaans: dans (af) Deens: danse (da) Duits: tanzen (de) Engels: dance (en) Frans: danser (fr) Hongaars: táncol (hu) Hoogsilezisch: hulać (szl) Italiaans: ballare (it) Ido: dansar (io) Japans: Kanji: 踊る (ja) Hiragana: おどる (ja) Romaji: odoru (ja)

Noors: danse (no), svinse (no) Nynorsk: danse (de), svinse (nn) Papiaments: balia Pools: tanczyć (pl) Quechua: tusuy (qu) Russisch: танцевать (ru) (tancevát') (imperfectief), потанцевать (ru) (potancevát') (perfectief) Schots-Gaelisch: danns (gd) Spaans: bailar (es), danzar (es) Turks: dans etmek (tr) Vietnamees: nhảy múa (vi), múa (vi) Zweeds: dansa (sv)

Zelfstandig naamwoord

dansen mv

1. meervoud van het zelfstandig naamwoord dans

Gangbaarheid

• Het woord dansen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "dansen" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.