breedte

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  breedte    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• breed·te

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘kortste afmeting’ voor het eerst aangetroffen in 1201
• Afgeleid uit breed met het achtervoegsel -te.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	breedte	breedtes breedten
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

breedte v

1. (wiskunde)afmeting loodrecht op de hoogte of de lengte

   • Als je de lengte en de breedte van een kamer weet kun je de oppervlakte berekenen. 

   ▸ De politie heeft woensdagmiddag zo'n dertig actievoerders van klimaatactiegroep Extinction Rebellion aangehouden wegens het blokkeren van de toegang tot de A12 in Den Haag. De demonstranten voerden actie door over de volle breedte van de weg op het asfalt te gaan zitten. Twee anderen ketenden zich aan een auto vast.

2. (astronomie)(aardrijkskunde)de langs een meridiaan gemeten afstand in booggraden, vanaf de evenaar totaan een punt van beschouwing. Het hoogste punt, de pool, ligt op 90 graden noord of zuid.

   • Het was veel eerder mogelijk om op zee de breedte te bepalen met een sextant dan de lengte waarvoor een nauwkeurige klok nodig was. 

Hyperoniemen

• [2] coördinatenstelsel

Verwante begrippen

• [2] parallel, parallelcirkel, navigatie, evenaar, meridiaan, lengte, lengtegraad

Hyponiemen

   

bandbreedte filmbreedte haarbreedte handbreedte hemelsbreedte klassenbreedte middagbreedte middelbreedte noorderbreedte (2) overbreedte paardenbreedte padbreedte spoorbreedte spreidingsbreedte variatiebreedte werkbreedte woordbreedte zomerbreedte zorgbreedte zuiderbreedte (2)

Afgeleide begrippen

• breedteas, breedtecirkel, breedtedraad, breedtegraad, breedteparallel, breedterichting, breedtesport

Vertalingen

    1. afmeting loodrecht op de hoogte of de lengte   

Duits: Breite (de) v Engels: width (en), latitude (en) Frans: largeur (fr) v

Pools: szerokość (pl) v Spaans: ancho (es) m, anchura (es) v

    2. deel van een meridiaan vanaf evenaar   

Duits: geographische Breite (de) v Engels: latitude (en)

Frans: latitude (fr)v

Gangbaarheid

• Het woord breedte staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "breedte" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.