barsten

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  barsten    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• bar·sten

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘splijten’ voor het eerst aangetroffen in 1270
• afgeleid van barst met het achtervoegsel -en

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
barsten	barstte	gebarsten
zwak -t gemengd	volledig

Werkwoord

barsten

1. ergatief heftig breken of uiteenspatten

   • Het koude glas barstte toen er heet water in werd geschonken. 

2. absoluut ~ van een versterking van de uitdrukking die volgt

   • Het barst er van de muggen. 
   • Hij had het hele examen gebarsten van de slaap. 
   • Hij heeft een barstende hoofdpijn. 

3. laten barsten: iemand niet (meer) helpen terwijl dat eigenlijk wel moest

   • De vrouw liet haar man barsten toen hij het moeilijk had op zijn werk. 

Hyponiemen

• afbarsten, doorbarsten, losbarsten, opbarsten, openbarsten, uitbarsten

Afgeleide begrippen

• barstensvol, weerbarstig

Vertalingen

    1. heftig breken of uiteenspatten   

Duits: bersten (de) Engels: crack (en), burst (en), split (en)

Spaans: cuartearse (es), estallar (es), hender (es), henderse (es), resquebrajarse (es), reventar (es), reventarse (es), saltar (es)

Zelfstandig naamwoord

barsten mv

1. meervoud van het zelfstandig naamwoord barst

Gangbaarheid

• Het woord barsten staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd 'barsten' herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.