gemeenschappelijk

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  gemeenschappelijk    (hulp, bestand)
• IPA:
  • (Noord-Nederland): /χəmenˈsχɑpələk/
  • (Vlaanderen, Brabant, Limburg): /ɣəmenˈsxɑpələk/

Woordafbreking

• ge·meen·schap·pe·lijk

Woordherkomst en -opbouw

• Afleiding van gemeenschap met het achtervoegsel -lijk met het invoegsel -e-

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	gemeenschappelijk	gemeenschappelijker	gemeenschappelijkst
verbogen	gemeenschappelijke	gemeenschappelijkere	gemeenschappelijkste
partitief	gemeenschappelijks	gemeenschappelijkers	-

Bijvoeglijk naamwoord

gemeenschappelijk

1. waar alle leden van een gemeenschap gebruik van kunnen maken

   • Dit zijn de gemeenschappelijke douches. 

2. waar alle leden van een gemeenschap aan meedoen

   • Dit is een gemeenschappelijk project. 

   ▸ Ik hield enorm van het gemeenschappelijke zingen en de koffie na afloop.

3. gerelateerd aan meer dan een entiteit;

   • Dat is een gemeenschappelijke vriend van hun. 
   • Dat is de gemeenschappelijke grens van Duitsland en Frankrijk. 

   ▸ Volgens de Volkskrant behoorde de vertaling van Marianne Molenaar tot de beste boeken van 2019. Op die lijst stond ook de tweede kanshebber, Toon Dohmen met zijn vertaling van Orlando Figes’ Europeanen – Het ontstaan van een gemeenschappelijke cultuur.

4. van iets dat je het deelt met een ander

   ▸ Daarin hadden ze na de eerste aarzelende tijd een ongedwongen gemeenschappelijk onderwerp gevonden, ze hadden allebei zonen in het leger, 'ergens in Zweden' zoals het heette in dat liedje, Ze maakte zich zorgen dat het leger te veel tijd zou kosten.

Antoniemen

• privé

Afgeleide begrippen

• gemeenschappelijkheid, gemeenschappelijks

Verwante begrippen

• algemeen, collectief, gemeen, gezamenlijk

Vertalingen

    3. gerelateerd aan meer dan een entiteit   

Boeginees: ᨌᨀᨑ Deens: fælles (da) Duits: gemeinsam (de) Engels: common (en), collective (en), joint (en)

Frans: commun (fr) Spaans: común (es), colectivo (es) Zweeds: gemensam (sv)

Gangbaarheid

• Het woord gemeenschappelijk staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "gemeenschappelijk" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.