boei

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  boei    (hulp, bestand)
• IPA: /buj/

Woordafbreking

• boei

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Latijn, in de betekenis van ‘band’ voor het eerst aangetroffen in 1285
• Afkomstig van het Middelnederlandse boeye

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	boei	boeien
verkleinwoord	boeitje	boeitjes

Zelfstandig naamwoord

de boei v / m

1. (scheepvaart) een drijvend en verankerd voorwerp om de vaargeul in ondiepe wateren aan te geven

   • Je kan maar beter tussen de boeien blijven varen, anders lopen we nog vast. 

2. een kluister voor hand of voet, een werktuig om iemand gevangen te houden.

   • Doe hem die boei af, hij is geen beest. 

Verwante begrippen

• [1] baak, baken, ton
• [2] keten, kluister

Hyponiemen

   

ankerboei belboei bombereboei brulboei gasboei halsboei handboei (2) keerboei lantaarnboei lichtboei meerboei reddingsboei theeboei tonnenboei voetboei

Afgeleide begrippen

• boeienkoning, boeier, boeireep, boeisel

Overerving en ontlening

    Ontlening [1]

Engels: buoy

Papiaments: boei/bui

Vertalingen

    1. een drijvend en verankerd voorwerp om de vaargeul in ondiepe wateren aan te geven   

Albanees: bovë (sq) v Duits: Boje (de) v Engels: buoy (en) Fins: poiju (fi), reimari (fi) Frans: bouée (fr) Hongaars: bója (hu) Ido: boyo (io)

Italiaans: boa (it) v Noors: bøye (no) m Papiaments: bui Servisch: plovak (sr) m Spaans: boya (es) v Turks: şamandıra (tr) Zweeds: boj (sv) g

    2. een kluister voor hand of voet, een werktuig om iemand gevangen te houden   

Engels: shackle (en)

Spaans: grilletes (es) m mv, manillas (es) v mv

Werkwoord

vervoeging van
boeien

boei

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van boeien
   

   • Ik boei. 

2. gebiedende wijs van boeien
   

   • Boei! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van boeien
   

   • Boei je? 

Gangbaarheid

• Het woord boei staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "boei" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Papiaments

Woordherkomst en -opbouw

• Van het Nederlandse boei.

enkelvoud of impliciet meervoud	expliciet meervoud
boei	boeinan

Zelfstandig naamwoord

boei

1. (scheepvaart) boei

Schrijfwijzen

• Schrijfwijze op Bonaire en Curaçao: bui.