bestaan

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  bestaan    (hulp, bestand)
• IPA: / bəˈstan / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• be·staan

Woordherkomst en -opbouw

• afgeleid van staan met het voorvoegsel be-
• vervoeging van bestaan: de stam met de uitgang -en, zonder ge- vanwege voorvoegsel (is gelijk aan de onbepaalde wijs)
  • zn: (metonymisch) zelfstandig gebruik van het werkwoord

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
bestaan	bestond	bestaan
klasse 6	volledig

Werkwoord

bestaan

1. absoluut daadwerkelijk in het universum voorkomen, het zijn, mogelijk zijn

   • Seeing is believing, is in het Engels een veel gebruikte uitdrukking. Wanneer je iets met je eigen ogen kunt zien, geloof je ook meteen dat het bestaat. Dat geldt ook voor zwarte gaten.  
   • Hoe bestaat het!. 

   ▸ Ze sloot haar ogen, maar wist niet wat ze nu verder moest doen. Er bestonden namelijk geen handleidingen voor dit soort zaken.  

2. absoluut ~ uit: samengesteld zijn uit bepaalde delen

   • Dit woord bestaat uit een stam met een voor- en eenachtervoegsel. 

3. absoluut het ~ te: een gewaagde daad stellen

   • En hij bestond het me daarover te zeggen dat hij dat wel vaker deed... 

vervoeging van:	bestaan…
geen verbogen vorm

bestaan

1. voltooid deelwoord van bestaan

Vaste voorzetsels

• bestaan uit

Hyponiemen

• nabestaan, voorbestaan, voortbestaan

Afgeleide begrippen

• bestaanbaar, bestaansrecht, bestaanszin

Vertalingen

    1. daadwerkelijk in het universum voorkomen   

Duits: bestehen (de), geben (de) (is er ...? $\rightarrow$ gibt es ...?) Engels: exist (en) Frans: exister (fr) Italiaans: esistere (it) Papiaments: eksistí

Pools: istnieć (pl) Spaans: existir (es) Tsjechisch: existovat (cs) Vietnamees: tồn tại (vi) Zweeds: bestå (sv)

    2.~ uit samengesteld zijn uit bepaalde delen   

Duits: bestehen (de) aus Engels: consist (en) of

Pools: składać (pl) się Zweeds: bestå (sv) av

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	bestaan	-
verkleinwoord	bestaantje	bestaantjes

Zelfstandig naamwoord

bestaan o

1. mogelijkheid om in het levensonderhoud te voorzien

   • Hij haalde een karig bestaan uit zijn kleine akkertje. 

   ▸ Ik concludeerde dat mijn actie wellicht een soort bedreiging vormde voor hun eigen bestaan. Aanval is dan soms de beste verdediging.

Synoniemen

• broodwinning

Hyponiemen

• burgerbestaan, gemoedsbestaan, kluizenaarsbestaan, plantbestaan, plantenbestaan, schaduwbestaan, slavenbestaan, zwerversbestaan

Afgeleide begrippen

• bestaanseconomie, bestaansmiddel, bestaansminimum

Gangbaarheid

• Het woord bestaan staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "bestaan" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.