rush

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  rush    (hulp, bestand)
• IPA: / rʏʃ / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• rush

Woordherkomst en -opbouw

• van Engels rush

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	rush	rushes
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

rush m

1. grote toeloop van mensen die anderen voor willen zijn bij het behalen van een voordeel of het afwenden van schade

   • Gisteren vond er een rush plaats op supermarkten en winkels. De bevolking sloeg massaal water en etenswaren, die niet aan bederf onderhevig zijn, in. 

2. (sport) sneller dan anderen vooruit bewegen

   • Jeen hervatte zijn lange rush naar de werkelijke eindstreep, hij had maar weinig tijd verloren. 

   1. (balsport) met de bal snel vooruit rennen om zo een gelegenheid tot scoren te laten ontstaan

      • Makaay tikte de bal na een rush naast. 

   2. (paardrijden) sneller draven om een of meer andere deelnemers aan een wedstrijd in te halen of een voorsprong te vergroten
3. drukte als gevolg van de snelle opeenvolging van zaken die aandacht vragen

   • Het is alsof het stilstaan bij de taal, het zich bezinnen op zijn poëzie-instrument Pieter Polanen de bezinning bracht waaraan hij in het dagelijks leven niet toe kwam. Daardoor brachten die momenten die we dan de ‘inspiratie’ noemen, lagen in hem boven die in de rush van alledag verborgen bleven. 

4. overweldigende korte roes waarin men zich buitengewoon goed voelt

   • Tijdens zijn lessen aan de KUL maakt Tytgat zijn studenten duidelijk dat er twee drugs zijn waar je nooit, maar dan ook nooit mee mag experimenteren: "De ene is heroïne. Daar is het risico op verslaving immens groot. Iedereen gaat eronderdoor." Tytgat beaamt ook dat de initiële rush die je van heroïne krijgt 10 000 keer sterker is dan het meest intense orgasme. 

5. (filmkunst) afdruk van stuk opgenomen filmmateriaal, zoals dat vroeger werd gebruikt voor het monteren

Synoniemen

• [1] stormloop

Verwante begrippen

• [1] goldrush
• [2.1] kick-and-rush

Gangbaarheid

• Het woord rush staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "rush" herkend door:

74 %	van de Nederlanders;
88 %	van de Vlamingen.

Engels

Uitspraak

• Geluid:  rush (VS)    (hulp, bestand)
• IPA: /rʌʃ/

Woordherkomst en -opbouw

• Afkomstig van het Oudengelse rysc.

enkelvoud	meervoud
rush	rushes

Zelfstandig naamwoord

rush

1. drukte
2. haast

vervoeging
onbepaalde wijs	to  rush
he/she/it	rushes
verleden tijd	rushed
voltooid deelwoord	rushed
onvoltooid deelwoord	rushing
gebiedende wijs	rush

Werkwoord

rush

1. zich haasten