kophout

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  kophout    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈkɔphɑut / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• kop·hout

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  kop zn  en  hout zn 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	kophout	kophouten
verkleinwoord	kophoutje	kophoutjes

Zelfstandig naamwoord

het kophout o

1. één van de twee uitgeholde houten steunen waarop een vat of ton ligt, zodat het op zijn plaats blijft liggen en geheel vrij blijft van de grond

   • Door het voorste kophout onder het wijnvat weg te halen kwam het scheef kwam te liggen zodat het laatste restje wijn eruit getapt kon worden. 

2. (mijnbouw) eenvoudige houten stut in een mijn, al dan niet afgedekt met een rond of halfrond hout
3. (scheepvaart) stuk rondhout met uithollingen of uitsparingen aan beide uiteinden, waardoor een touw of lijn geregen wordt

• 
  1. uitgeholde houten steun waarop een ton ligt
• 
  2. eenvoudige houten stut in een mijn
• 
  3. rondhout met uithollingen aan beide uiteinden

Opmerkingen

• [2] Alleen de definitie in het "Woordenboek der Nederlansche taal" benoemt de afdekking met een rond of halfrond hout.
• [3] Het verkleinwoord 'kophoutje' is voor deze betekenis ganbgbaarder .

Synoniemen

• [1] steun, standaard
• [2] stut, stutpaal, stutbalk
• [3] spreilat, sport (van een touwladder)

Verwante begrippen

• [1] vat, biervat, wijnvat, ton, bierton
• [2] mijn, mijnbouw, stutten
• [3] lijken, lijketouw, kluiver, want, fok, gaffel, bindselen

Gangbaarheid

• Het woord kophout staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "kophout" herkend door:

71 %	van de Nederlanders;
62 %	van de Vlamingen.