zusammenziehen

Duits

Uitspraak

• Geluid:  zusammenziehen    (hulp, bestand)
• IPA: /ʦuˈzamənʦiːən/

Woordafbreking

• zu·sam·men·zie·hen

Woordherkomst en -opbouw

• Samenstelling van de Duitse woorden zusammen en ziehen met het voorvoegsel zu-.

stamtijd
infinitief	verleden tijd	voltooid deelwoord
zu­sam­men­zie­hen	zu­sam­men­zog	zusammengezogen (met "haben")
sterk	volledig

Werkwoord

[A] zusammenziehen

1. onovergankelijk samentrekken (b.v. een strop, een capuchon)
2. contraheren, samentrekken (b.v. van huid, een spier, een darm, een baarmoeder)

   «Was übrig bleibt ist der Stuhl, der durch das Zusammenziehen des Dickdarms zum hinteren Teil des Dickdarms, dem Mastdarm, geschoben wird.»

   Wat overblijft is de ontlasting en deze wordt door het samentrekken van de dikke darm voortgeduwd naar het laatste deel van de dikke darm, de endeldarm.

3. onovergankelijk fronsen, samentrekken (van wenkbrauwen)
4. onovergankelijk opkomen (van noodweer of onweer)
5. onovergankelijk, (militair) bijeenbrengen, concentreren, samentrekken (van troepen of mankracht)
6. onovergankelijk, (wiskunde) bijeenbrengen, optellen

Schrijfwijzen

zusammen ziehen

1. «einen Handwagen zusammen ziehen»

   een handkar samen trekken

• "Zusammen" heeft hier de betekenis van "gemeenschappelijk, samen" (= gemeinsam).

Synoniemen

• [2]: kontrahieren
• [5]: konzentrieren
• [6]: addieren

Afgeleide begrippen

• [1-6]: Zusammenziehung

Typische woordcombinaties

• [1]: eine Schlinge zusammenziehen

een lus samentrekken

Werkwoord

sich zusammenziehen

1. wederkerend (medisch) contraheren, samentrekken

   «So wie jeder Muskel kann sich auch der Herzmuskel zusammenziehen (Systole) oder entspannen (Diastole).»

   Zoals elke spier kan ook de hartspier samentrekken (systole) en ontspannen (diastole).

2. wederkerend, (meteorologie) zich samentrekken, zich samenpakken (van wolken)

   «Viele von diesen Wolken sind so dicht, dass sie sich leicht unter dem Einfluss ihrer eigenen Schwerkraft zusammenziehen können.»

   Veel van dit soort wolken zijn zo dicht, dat ze gemakkelijk kunnen samentrekken onder invloed van hun eigen zwaartekracht.

3. wederkerend, (figuurlijk) dreigen, zich samenpakken (van onheil)
4. (militair) bijeenbrengen, concentreren, samentrekken (van troepen)

   «Die militärischen Truppen ziehen sich zusammen.»

   Het leger trekt zich samen.

Synoniemen

• [2]: sich zusammenballen
• [2]: sich zusammenbrauen

stamtijd
infinitief	verleden tijd	voltooid deelwoord
zu­sam­men­zie­hen	zu­sam­men­zog	zusammengezogen (met "sein")
sterk	volledig

Werkwoord

[B] zusammenziehen

1. overgankelijk intrekken (samen met een tweede persoon wonen)