gemanierd

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  gemanierd    (hulp, bestand)
• IPA: / ɣəmaˈnirt / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• ge·ma·nierd

Woordherkomst en -opbouw

• bn [1]: afgeleid van  manier zn  met het omvoegsel ge- -d
• bn [2]: leenvertaling van Frans manieré
• bn [3]: van het voltooid deelwoord  gemanierd ww 

• ww: vervoeging van manieren: de stam met omvoegsel ge- -d

[1], [2]	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	gemanierd	gemanierder	gemanierdst
verbogen	gemanierde	gemanierdere	gemanierdste
partitief	gemanierds	gemanierders	-

[3]	stellend
onverbogen	gemanierd
verbogen	gemanierde

Bijvoeglijk naamwoord

gemanierd

1. geleerd hebbend zich naar behoren te gedragen

   • Dus was Tjoek feller, directer en gevaarlijker zichzelf dan onder de huis- en schoolnaam Gerda. Onder die naam was ze braaf en gemanierd en ergens schijnheilig. 

2. met een aangeleerde, onnatuurlijke stijl

   • De eigen stijl achtten zij daar precies tussenin, noch gemanierd, noch ruw, maar echt beschaafd en toch ‘natuurlijk’. 

3. (verouderd) goed geordend

   • De verdiensten van dit stuk zijn eerder te vinden in de samenstelling en in den dialoog. De samenstelling is zonder leemten en zonder overlading, goed overwogen en kunstig als een hecht en sierlijk gebouw; de dialoog is goed gemanierd en natuur-getrouw tevens geschreven. 

Synoniemen

• [1] welgemanierd, wellevend
• [2] gekunsteld, gemaniëreerd, gemaakt
• [3] geordend, geregeld

Antoniemen

• ongemanierd

Afgeleide begrippen

• gemanierdheid
• [1] ongemanierd, welgemanierd
• [3] welgemanierd

Uitdrukkingen en gezegden

• [3] een goed gemanierd schip
  schip waarvan aantal en stand van de zeilen optimaal is voor de bestuurbaarheid

Werkwoord

vervoeging van:	manieren…
verbogen vorm:	gemanierde

gemanierd

1. voltooid deelwoord van manieren

Gangbaarheid

• Het woord gemanierd staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "gemanierd" herkend door:

93 %	van de Nederlanders;
95 %	van de Vlamingen.