gewijs

Niet te verwarren met: -gewijs

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  gewijs    (hulp, bestand)
• IPA: / ɣəˈwɛis / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• ge·wijs

Woordherkomst en -opbouw

• geen meervoud, van Middelnederlands gewijs, naamwoord van handeling van  wijzen ww  met het voorvoegsel ge-

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	gewijs	-
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

het gewijs o

1. herhaaldelijk met vinger of arm een bepaalde richting aanduiden

   ▸ Door het geroep en gewijs kwamen steeds meer omstanders af op de noodsituatie waarna langzaam een menselijke ketting werd gevormd vanaf het strand naar het gezin.

2. (juridisch) (Vroegnieuwnederlands) bindende uitspraak van een rechter

   ▸ ⧖ De Koningin Anna Bullen, toen zy het gewijs om onthooft te worden, van de Koning, haar man, ontfangen had, zey en, tot zeker Edelman: Gebied my aan den Koning, en zeg hem dat hy, in mijn vordering te betragten, zeer volstandig is; Want hy van een bloote Iuffer, die ik was, my een Marquizin gemaakt heeft; van een Marquizin een Koningin, en nu daar geen hooger trap van aardsche eer overig is, maakt hy my een Martelaresse.

Synoniemen

• [2] gewijsde

Hyponiemen

• [2] arrest, vonnis

Gangbaarheid

• Het woord gewijs staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.