geleidelijk

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  geleidelijk    (hulp, bestand)
• IPA: /ɣəˈlɛɪdələk/

Woordafbreking

• ge·lei·de·lijk

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘niet plotseling geschiedend’ voor het eerst aangetroffen in 1793
• Naamwoord van handeling van geleiden met het achtervoegsel -lijk met het invoegsel -e-

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	geleidelijk	geleidelijker	geleidelijkst
verbogen	geleidelijke	geleidelijkere	geleidelijkste
partitief	geleidelijks	geleidelijkers	-

Bijvoeglijk naamwoord

geleidelijk

1. in geordende, kalme opeenvolging van het een op het ander overgaand

   • De dekolonisatie is voor sommige landen veel geleidelijker geweest dan voor andere. 

   ▸ Het was even wennen om helemaal alleen door de uitgestorven woestijn te lopen, maar toch raakte ik geleidelijk in een ritme.

Antoniemen

• abrupt, plotseling

Vertalingen

    1. in geordende, kalme opeenvolging van het een op het ander overgaand   

Duits: allmählich (de) Engels: gradual (en)

Frans: progressif (fr), graduel (fr) Spaans: progresivo (es), gradual (es), paulatino (es)

Gangbaarheid

• Het woord geleidelijk staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "geleidelijk" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.