dagboek

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  dagboek    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈdɑɣbuk / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• dag·boek

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘aantekeningen van dagelijkse gebeurtenissen’ voor het eerst aangetroffen in 1621
• samenstelling van  dag  en  boek 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	dagboek	dagboeken
verkleinwoord	dagboekje	dagboekjes

Zelfstandig naamwoord

het dagboek o

1. een boek waarin men dagelijks zijn wederwaardigheden neerschrijft

   • Het dagboek van Anne Frank is wereldberoemd geworden. 
   • Owen is dood, ik heb alleen zijn papieren nog, een soort aan niemand gericht dagboek.  

   ▸ Terlouw besloot niet terug te keren in de Kamer en haalde zijn gram met de publicatie van een bitter dagboek. Na een periode in het buitenland werd hij tussen 1991 en 1996 commissaris van de Koningin in Gelderland. Het einde van zijn loopbaan stond, net als aan het begin, in het teken van het water: in 1995 liet hij wegens dreigende overstromingen het rivierengebied evacueren.

   ▸ Kierkegaard hield wel van een geheim, een verborgen boodschap, net zoals de jongeman in het “Het dagboek van een verleider" die het geheim als een middel van verleiding gebruikt.

1. ▸ In het dagboek van een Parijse bourgeois uit 1427 lezen we dat een zekere Margot uit Henegouwen opzien baarde met haar tenniscapaciteiten: 'Zij speelde beter dan de meeste mannen, en ze speelde met een forehand (devant main) en een backhand (arríère main) zeer krachtig en slim en handig, als een man, en van de mannen die tegen haar uitkwamen waren het alleen de allerbeste spelers die niet door haar werden verslagen.

Verwante begrippen

• diarium, journaal, scheepsjournaal, logboek, dagregister

Hyponiemen

• internetdagboek, klasdagboek, machinedagboek, meisjesdagboek, radiodagboek, slaapdagboek

Afgeleide begrippen

   

dagboekaantekening dagboekachtig dagboekblad dagboekcode dagboekfragment dagboekhouder dagboekkamer dagboeknotitie dagboekroman dagboekschrijver dagboekstijl dagboekvorm

Vertalingen

    1.   

Afrikaans: dagboek (af) Deens: dagbog (da) Duits: Tagebuch (de) o Engels: diary (en) Grieks: ημερολόγιο (el) o (imerológio)

Papiaments: diario Portugees: diário (pt) Spaans: diario (es) m

Gangbaarheid

• Het woord dagboek staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "dagboek" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Afrikaans

Uitspraak

• geluid

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	dagboek	dagboeke

Zelfstandig naamwoord

dagboek

1. dagboek