uitdoen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  uitdoen    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈœydun / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• uit·doen

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  uit bw  en  doen ww 

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
uitdoen	deed uit	uitgedaan
onregelmatig	volledig

Werkwoord

uitdoen

1. overgankelijk uitschakelen

   • Hij deed het licht uit. 

2. overgankelijk kleding afleggen

   • De stripper deed tergend langzaam haar bloesje uit. 

3. overgankelijk (van aardappelen) oogsten door uit de grond te halen

   ▸ Pracht van de tucht, die de landbouwers bindt aan den grond: de aardappels stonden nog te velde, en die moesten uitgedaan; daarna moest gemest, geploegd, gehegd; het veld moet zijn gerief hebben: zij beseffen aan hun bestaan geen andere reden.

Typische woordcombinaties

• [1] een kaars uitdoen
• [2] kleren uitdoen
• [3] aardappelen uitdoen

Opmerkingen

• [3] Dit is Belgisch-Nederlands, maar ook in België geen standaardtaal.

Vertalingen

    1. uitschakelen   

Duits: ausmachen (de), ausschalten (de)

Frans: éteindre (fr) Engels: douse (en), extinguish (en), put out (en), switch off (en)

    2. kleding afleggen   

Duits: ausziehen (de), entkleiden (de)

Engels: take off (en)

Gangbaarheid

• Het woord uitdoen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "uitdoen" herkend door:

97 %	van de Nederlanders;
97 %	van de Vlamingen.