pommel

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  pommel    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈpɔməl / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• pom·mel

Woordherkomst en -opbouw

• m: van Engels pommel "knop aan een zwaard of zadel", in de betekenis "zadelknop" aangetroffen vanaf 1899 (zie vindplaats hieronder)
• v/m: klanknabootsing

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	pommel	pommels
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

de pommel m

1. (militair) knop aan het uiteinde van het gevest van een zwaard of dolk, die het zwaartepunt van het hele wapen dichter bij de hand te brengt en het zo beter hanteerbaar maakt

   • "Wat vandaag gevonden wordt, kan morgen bij wijze van spreken de vitrine in", zegt Schoneveld. Ten bewijze toont hij in het Hannema-huis in Harlingen de sceatta's (Friese munt) met Wodankopjes, een muntstuk met de naam van tegen-keizer Postumus, baren ijzer en brons, gietstukken van brons en goud, een pommel (zwaardknop) en een mantelspeld. 
   • Op den pommel van het zwaard is de naam gegraveerd van het vlagschip Olympia en het teeken uit den zodiak voor December, de maand van Admiraal Dewey's geboorte. 

2. (paardrijden) verhoging aan de voorkant van een zadel

   • Hij hield zich vast aan de pommel van zijn zadel en voelde iets hards schrapen langs de maliënkolder die zijn rug bedekte. 

• 
  [1] ① = pommel
• 
  [1] Een pommel in detail.
• 
  [2] 1 = pommel
• 
  [2] Een Turks zadel met een verhoogde pommel.

Synoniemen

• [1] zwaardknop
• [2] zadelknop

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	pommel	pommels
verkleinwoord	pommeltje	pommeltjes

Zelfstandig naamwoord

de pommel v / m

1. iets wat kort en dik is, iets met een opbollende vorm

   • Een pommel is een kort en dik voorwerp. 
   • "Maar zet toch in Heere Christus name dien pommel van uwen nek af en pak eenen stoel. (…)"
     (…)Hij kreunt van inspanning als hij zijn marktstoelken van de schouders laat zakken tegen den wand. 

   1. (plantkunde) benaming voor de waterplant lisdodde Typha  en haar bloeiwijze

      • Het vruchtpluis werd hier vroeger ook wel gebruikt als vulmateriaal voor kussens en men sprak van bedden van pommel. 
      • Het schild wordt aan elke zijde gesteund door een waterspuwenden dolfijn, met den staart omhoog en het hoofd naar beneden. 't Is het zinnebeeld van dankbaarheid en vrede. Tevens is aan iedere zijde een "pommel" met lange bladeren zichtbaar. 

   2. (scheldwoord) dikke vrouw

• 
  [1.1] Een pommel in detail.

Synoniemen

• [1.1] lisdodde, plomp

Afgeleide begrippen

• [1.1] pommelstok

Gangbaarheid

• Het woord 'pommel' staat niet in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.