Naar inhoud springen

hooghaarlemmerdijks

Uit WikiWoordenboek
  • hoog·haar·lem·mer·dijks
  • samenstelling van  hoog bn  en  Haarlemmerdijks zn , geschreven met een kleine letter volgens spellingregel 16.I, omdat het een subjectieve aanduiding van een taal is; wellicht spottend gevormd naar het voorbeeld van Hoogduits, mogelijk onder invloed van de vroeger bestaande "Hoge Haarlemmerdijk"
    • [1] als ironische vorm in de betekenis „deftig Nederlands” aangetroffen vanaf 1842 [1] [2]
    • [2] als intensiverende vorm

het hooghaarlemmerdijkso

  1. (spottend) onnatuurlijk Standaardnederlands of deftige taal, zoals ervaren door mensen die de voorkeur geven aan streektaal of informeel taalgebruik
     Hij was toen 82, Thijssen 63 — maar in het verslag dat mijn grootmoeder deed van de historische wederontmoeting tussen schooljongen en bovenmeester, lag nog een fraai en voor de situatie waarin Thijssen heeft gewerkt typerend stukje oud klasse-oordeel; ze zei in haar nauwelijks geëmancipeerd hooghaarlemmerdijks: „Aardig was-ie wèl, maar een heer? Néé. Meer een Jordaner."[3]
     Als de baas goed los komt, vergeet hij zijn hooghaarlemmerdijks.[4]
  2. (spottend) heel platte of grove volkstaal, zoals ervaren door mensen die de voorkeur geven aan Standaardnederlands
     Ze zei, dat het me geen moer aanging en meer van dat dat fraais, want als tante Anne het op haar heupen kreeg en zo op haar hooghaarlemmerdijks begon te schelden, dan hoorde je echt, dat ze een jordaanvrouw was.[5]
  1. Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
  2. Bronlink geraadpleegd op 9 oktober 2024 Weblink bron
    J.A.
    Gronings taaleigen in:
    A. de Jager (red.)
    Taalkundig magazijn, of Gemengde bijdragen tot de kennis der Nederduitsche taal, 4e deel, 4e stuk (1842), A. ter Gunne, Deventer, p. 665
  3. Bronlink geraadpleegd op 9 oktober 2024 Weblink bron “Een schoolmeester” (15 mei 1963) op nrc.nl op Wikipedia
  4. Bronlink geraadpleegd op 9 oktober 2024 Weblink bron
    Amateur
    “Tiro... Tiroo! : Een Nederlands jachtboek” (1949), Van Holkema & Warendorf N.V., Amsterdam, p. 68
  5. Bronlink geraadpleegd op 9 oktober 2024 Weblink bron
    Frans van Falckenoort
    Het verkeerde slachtoffer (30 juli 1964) in: Eendrachtbode op Wikipedia, jrg. 20 nr. 36, p. 4 kol. 1