handhaven

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  handhaven    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• hand·ha·ven

Woordherkomst en -opbouw

• Leenwoord uit het Duits, in de betekenis van ‘in stand houden’ voor het eerst aangetroffen in 1599
• Samenstelling van hand en havenen

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
handhaven /ɦɑnthavə(n)/	handhaafde /'ɦɑnthavdə/	gehandhaafd /ɣə'ɦɑnthaft/
zwak -d	volledig

Werkwoord

handhaven

1. overgankelijk iets doen voortbestaan, aan iets vasthouden

   • Hij handhaafde zijn bezwaar tegen de bezuiniging. 

   ▸ Dank aan de auteurs en uitgevers die overname toestonden (zie voor bijzonderheden 'Bronnen' aan het einde van het boek). De oorspronkelijke spelling hiervan is zoveel mogelijk gehandhaafd. Van enkele stukken bleken, tot onze spijt, auteur en uitgever niet te achterhalen.

2. overgankelijk krachtdadig in stand houden, naleving afdwingen

   • De orde werd met grof geweld gehandhaafd. 

3. wederkerend zich een positie in een groep verzekeren

   • Hij kon zich in de klas niet handhaven. 

Afgeleide begrippen

• handhaafbaar, handhaver, handhaving

Vertalingen

    1. iets doen voortbestaan, aan iets vasthouden   

Engels: maintain (en) Frans: maintenir (fr)

Papiaments: mantené Spaans: mantener (es), atener (es)

    2. krachtdadig in standhouden, naleving afdwingen   

Engels: enforce (en)

Middelnederlands: becrachten, becraften

    3. zich een positie in een groep verzekeren   

Duits: sich behaupten (de) Frans: se maintenir (fr)

Spaans: mantenerse (es), abroquelarse (es)

Gangbaarheid

• Het woord handhaven staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "handhaven" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.