carter

1. Onderaan: het carter met olievoorraad

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  carter    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈkɑrtər / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• car·ter

Woordherkomst en -opbouw

• eponiem dat verwijst naar de Engelse werktuigbouwkundige James Harrison Carter (ca. 1841-1906) die in 1886 een zelfsmerende kettingkast voor fietsen patenteerde die de naam "Carter gear case" kreeg en onder die naam ook in Nederland werd geïmporteerd; anders dan in het Engels, maar net als in het Frans, is in het Nederlands het eerste deel van deze benaming verzelfstandigd en overgegaan op het zelfsmerende omhulsel van de krukas in een motor, in die betekenis wordt het vanaf 1907 aangetroffen (zie vindplaats hieronder)

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	carter	carters
verkleinwoord	cartertje	cartertjes

Zelfstandig naamwoord

carter o

1. (motortechniek) bak om het blok van een verbrandingsmotor, als afsluiting en ook vaak als reservoir voor de smeerolie van de motor

   • Onder het carter zit een olieaftappunt. 

   ▸ Door een gat in het carter stroomt buitenlucht toe, maar die buitenlucht wordt eerst door de carburateur geleid, een instrument dat de buitenlucht vermengd met een fijne benzinenevel.

   ▸ Tegen het heet, d.w.z. te heet loopen van den motors [sic!] dient zorgvuldig gewaakt te worden, een paar pompen olie in het carter persen, den motor stoppen, en dan af en toe door middel van den slinger den motor enkele slagen ronddraaien om vast zetten ervan, bij de afkoeling te voorkomen, en dadelijk de oorzaak van de gebrekkige werking der watercirculatie nagaan, om het te heet geworden water te vervangen, is ’t redmiddel (…)

Antoniemen

• cilinderkop

Afgeleide begrippen

• carterolie, carterontluchting

Verwante begrippen

• kleppendeksel, olieaftappunt, oliepeilstok, oliereservoir, smering, versnellingsbak

Vertalingen

    1. carter   

Engels: sump (en)

Spaans: cárter (es) m

Gangbaarheid

• Het woord carter staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek van het Centrum voor Leesonderzoek uit 2013 werd "carter" herkend door:

62 %	van de Nederlanders;
61 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.