carbats
Nederlands
Uitspraak
Woordafbreking
- car·bats
Woordherkomst en -opbouw
- van Russisch карбач (karbats) "zweep", in de betekenis van ‘zweep’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1616; zie verder karbats [1][2]
Zelfstandig naamwoord
carbats
- verouderde spelling of vorm van karbats tot 1805: (paardrijden) (verouderd) leren rijzweep met handvat
- de Russchen te paerde sittende … hebben ordinairis een corte dicke Sweep, dewelcke een Carbats ghenaemt wert, aen haren riem hanghen, met een snoerken aen de handt vast, om de handt daer door te steecken, twelck haer meest te passe comt als de Sweden haer achter haer garen comen, ende de vlucht moeten nemen, latende alle haer ander instrumenten varen, ende ghebruycken dan alleen dese Carbats, ghestadelick int omsien de paerden daer mede toedeckende, alst op vlack velt is, ende spoeden haer dapper om in haer Vestinghen te comen, alwaer sy wederom staen als Switsers, als de Poort naer haer naers toe is, ende van achter bevrijdt sijn [3]
Synoniemen
Opmerkingen
- In de oudste bewijsplaats uit 1616 is de schrijfwijze "carbats" met een c, daarna is de vorm "karbats" met een k twee eeuwen gangbaar geweest, maar in de loop van de 19e eeuw verdrongen door "karwats".
Gangbaarheid
- Het woord 'carbats' staat niet in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Taalunie.
Verwijzingen
- ↑ "carbats" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
- ↑ carbats op website: Etymologiebank.nl
- ↑ Goeteeris"Iournael van de Legatie ghedaen inde Iaren 1615 ende 1616 ... naer Sweden ende Moscovien" (1616) geciteerd in:Meulen Rz., R. van der"Sparsa (V)" in: Tijdschrift voor Nederlandse Taal- en Letterkunde. jrg. 74 (1956) E.J. Brill, Leiden; p. 304/305; geraadpleegd 2018-08-17
Categorieën:
- Woorden in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands van lengte 7
- Woorden in het Nederlands met audioweergave
- Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands met IPA-weergave
- Oude spelling van het Nederlands van voor 1805
- Paardrijden in het Nederlands
- Verouderd in het Nederlands
- Niet in Woordenlijst Nederlandse Taal