raderwerk

Nederlands

het raderwerk van een windmolen

Uitspraak

• Geluid:  raderwerk    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• ra·der·werk

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  rad zn  en  werk zn  met het invoegsel -er- 

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	raderwerk	raderwerken
verkleinwoord	raderwerkje	raderwerkjes

Zelfstandig naamwoord

het raderwerk o

1. een serie van in elkaar grijpende raderen

   • Zelf werkt Pegge in de olie- en gaswinning voor de Nederlandse Aardolie Maatschappij (Nam). Hij is onder de indruk van het imposante raderwerk en de machtige assen in de molen.  

2. (figuurlijk) een aantal handelingen en zaken die goed op elkaar zijn afgestemd

   • 'Heel het raderwerk staat stil, als uw machtige arm het wil' Zinsnede uit een rede van Troelstra tot de arbeiders (ter gelegenheid van de spoorwegstaking van 1903). Troelstra citeerde hiermee het onderschrift bij een politieke prent van Albert Hahn in Het Volk van 8 februari 1903.  
   • Er zit erg veel zand in dat aloude raderwerk, van zuilen over partijen en sociale zekerheid. Het is nog heel erg gemodelleerd naar een samenleving die er niet meer is. Om een voorbeeld te geven: veel hoogopgeleide jongeren zitten nu in precaire banen. Ze werken freelance of doen mini-jobs. Sommigen willen dat ook, het is een manier van leven. Maar de vakbond of de sociale zekerheid biedt daar onvoldoende bescherming.’  

Synoniemen

• [2] structuur, samenhang, bouw

Vertalingen

    1. een serie van in elkaar grijpende raderen   

Engels: mechanism  (en)

Gangbaarheid

• Het woord raderwerk staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "raderwerk" herkend door:

80 %	van de Nederlanders;
85 %	van de Vlamingen.