volkomen

Nederlands

Uitspraak

(klemtoonhomogram)

• [A] Geluid:  volkómen    (hulp, bestand)
  • IPA: / vɔlˈkomə(n) / (3 lettergrepen)
• [B] Geluid:  vólkomen    (hulp, bestand)
  • IPA: / ˈvɔlkomə(n) / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• vol·ko·men

Woordherkomst en -opbouw

• [A] bn, bw: van Middelnederlands  volcomen bn , op te vatten als voltooid deelwoord van het werkwoord "volkómen", in de betekenis van ‘geheel’ aangetroffen vanaf 1240
  • ww [1]: erfwoord via Middelnederlands  volcomen ww  van Oudnederlands follakuman "ten volle komen, bereiken, aankomen"
  • ww [2]: vervoeging van volkomen: de stam met de uitgang -en, zonder ge- vanwege voorvoegsel (is gelijk aan de onbepaalde wijs)
• [B] samenstelling van  vol bn "gevuld"  en  komen ww "raken" 

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	volkomen	volkomener	volkomenst
verbogen			volkomenste
partitief	volkomens	volkomeners	-

Bijvoeglijk naamwoord

[A] volkómen

1. zonder dat er iets aan ontbreekt

   • Bestaat er volkomen stilte, of hoor je altijd wel wat, bijvoorbeeld je hartslag?. 

Antoniemen

• onvolkomen

Afgeleide begrippen

• volkomen concurrentie, volkomenheid

Bijwoord

[A] volkómen

1. geheel en al

   • Dat was volkomen onaanvaardbaar. 

   ▸ Toen ik antwoordde dat ik die benaming ook nog nooit had gehoord tot ik in Engeland kwam, keek ze me volkomen uitdrukkingsloos aan.

   ▸ Ik geloofde mijn ogen niet, dit was volkomen bizar: een apparaat met adhd.

   ▸ Hij was gek op geweren en voelde zich volkomen thuis in de natuur.

Synoniemen

• compleet, totaal, volledig, helemaal

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
volkomen /vɔlˈkomə(n)/	volkwam /vɔlˈkwɑm/	volkomen /vɔlˈkomə(n)/
klasse 4	volledig	[A]

Werkwoord

[A] volkómen

1. (verouderd) iets doen tot het bedoelde resultaat helemaal is bereikt

   • Volkomt deze aan de laatste bepaling niet, dan kan de prijs hem geweigerd worden. 

2. voltooid deelwoord van volkomen

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
volkomen /ˈvɔlkomə(n)/	kwam vol /kwɑm ˈvɔl/	volgekomen /vɔlɣəˈkomə(n)/
klasse 4	volledig	[B]

Werkwoord

[B] vólkomen

1. ergatief geheel gevuld geraken

   • Met als gevolg dat de woningen die Lelystad nog steeds aan het bouwen was, niet meer volkwamen. 

Gangbaarheid

• Het woord volkomen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "volkomen" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.