pavlovreactie

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  pavlovreactie    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈpɑvlɔvreˌjɑksi / (5 lettergrepen)

Woordafbreking

• pav·lov·re·ac·tie

Woordherkomst en -opbouw

• eponiem samenstelling van  Pavlov en  en  reactie zn , naar de 19e-eeuwse Russische fysioloog I. Pavlov die dit verschijnsel in 1905 ontdekte

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	pavlovreactie	pavlovreacties
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

de pavlovreactie v

1. (fysiologie) onwillekeurige aangeleerde reactie op een stimulus

   ▸ Ook kakkerlakken hebben een pavlovreactie. Na een leerperiode waarin ze de associatie leren tussen suikerwater en vanille- of pepermuntgeur, zijn alleen die geuren al voldoende om de insecten te doen ‘watertanden’. Het is een herhaling van het klassieke conditioneringsexperiment van de Russische onderzoeker Ivan Pavlov in 1927.

2. (figuurlijk) snelle reactie op basis van vooroordeel

   ▸ Het overheidsbeleid is een pavlovreactie: als het verkeer ergens vastloopt moet de weg worden vrijgemaakt. Maar is het fileprobleem echt zo groot? Spreiding in tijd is een betere oplossing dan meer asfalt.

   ▸ Uit de groeiende literatuur over flexicurity is bekend dat een goed functionerende arbeidsmarkt zowel elementen van flexibiliteit nodig heeft als zekerheid. Terwijl dit principe breed gedeeld is, hoort men in de discussie over ontslagrecht linkse pavlovreacties. Aan het ontslagrecht morrelen vindt ‘links’ een ‘rechtse’ maatregel – daarom is dat bij voorbaat verdacht.

Verwante begrippen

• geconditioneerde reflex

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Gangbaarheid

• Het woord pavlovreactie staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.