patineren

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  patineren    (hulp, bestand)
• IPA: / patiˈnerə(n) / (4 lettergrepen)

Woordafbreking

• pa·ti·ne·ren

Woordherkomst en -opbouw

• uit het Frans

Werkwoord

patineren

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
patineren	patineerde	gepatineerd
zwak -d	volledig

1. kunstmatig voorzien van een roestlaagje; imiteren van het verouderingsproces in het algemeen

   • De meesterschilders op schoenengebied, waaronder specialist Miguel Blanco, komen het hele weekend hun kunsten vertonen in de herenzaak in de Aert van Nesstraat.Terwijl u ze lekker op de vingers kijkt, wagen de meesters zich aan het precieze handwerk van het patineren en kleuren. Echte fans die geen genoeg kunnen krijgen van dit ambachtelijk hoogstandje, kunnen meedingen naar een reisje naar de fabriek in Spanje, om daar de vakmannen aan het werk te zien.  
   • Dit kost me wel een paar honderd ballen. Ik moest het gevaarte, met betonblok en al, ophalen, lassen met brons en patineren, zegt de kunstenaar, die anoniem wil blijven. Hij/zij zegt dat het lastig zal zijn de beeldjes nog deze maand terug te plaatsen, maar hij werkt er, met een bronsgieter, hard aan.  
   • Geer Foolen snijdt glas op maat en Joyce is aan het patineren. Met een sponsje wrijft ze het lood van een gloednieuw raam in met een blauwige vloeistof. Dat is om het raam meteen al een doorleefde, ‘oude’ uitstraling mee te geven – een onschuldige vorm van geschiedvervalsing. Lood dat blootgesteld wordt aan zon, wind en regen kleurt na verloop van tijd dof donkergrijs. Omdat glas-in-loodramen tegenwoordig vaak zijn ingebed in een raam van dubbel glas, mist het metaal die strijd der elementen en blijft het altijd zilverachtig glimmen, tenzij je het dus patineert.  

Vertalingen

    1. kunstmatig voorzien van een roestlaagje; imiteren van het verouderingsproces in het algemeen   

Engels: antique finish (en), patinate (en), patination (en)

Gangbaarheid

• Het woord patineren staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "patineren" herkend door:

76 %	van de Nederlanders;
86 %	van de Vlamingen.