jakobijn

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  jakobijn    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• ja·ko·bijn

Woordherkomst en -opbouw

• afleiding van Jakobus

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	jakobijn	jakobijnen
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de jakobijn m

1. (politiek) revolutionair republikein in het Frankrijk van vlak na de Franse revolutie

   ▸ Omdat hij zijn politieke geestverwanten, de monarchisten, in zijn penibele situatie graag zo dicht mogelijk bij zich had, om ze als dat nodig was bij wijze van spreken even aan te kunnen raken, kwamen zij aan de rechterkant van het parlement te zitten, de revolutionaire republikeinen (Jakobijnen) bijgevolg links. Deze links-rechtsindeling is in grote lijnen in alle parlementen zo blijven bestaan. Rechts zitten de behoudende partijen, links de progressieve.

   ▸ Historicus H. te Velde, hoogleraar in Groningen, noemde deze ongewone vorm van liberalisme zaterdag in de Volkskrant Frans of ”jakobijns”. „Na de Franse revolutie zeiden de jakobijnen: het volk is eeuwenlang onmondig gehouden door de adel, de kerk en andere boze machten. Daarom moet het volk door de staat in de goede richting worden geleid. De staat moet mensen dwingen om vrij te zijn.”

2. (religie) geestelijke van de orde van Dominicus

Gangbaarheid

• Het woord jakobijn staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.