deinzen

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  deinzen    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• dein·zen

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘achteruitwijken’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1265.
• erfwoord: Middelnederlands dei(n)sen ‘terugwijken, achteruitdeinzen’, misschien uit West-Germaans *þans-jan-, causatief bij Indo-Europees *tons-éie-, waartoe ook Sanskrit taṁsáyati ‘hij trekt heen en weer, schudt’ en Litouws tąsýti ‘trekken, rekken’ behoren. Evenals Nederduits deisen, deusen ‘heen en weer gaan, wankelend achteruitgaan, wiegen (van een schip)’.

stamtijd
onbepaalde wijs	verleden tijd	voltooid deelwoord
deinzen	deinsde	gedeinsd
zwak -d	volledig

Werkwoord

deinzen

1. ergatief van schrik een ontwijkende beweging maken.

   • Zij deinsde en haar oogen knipten, of een felle flits ervoor verschoot. 

Afgeleide begrippen

• achteruitdeinzen, terugdeinzen, wegdeinzen

Gangbaarheid

• Het woord deinzen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "deinzen" herkend door:

94 %	van de Nederlanders;
95 %	van de Vlamingen.