nuchterheid

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  nuchterheid    (hulp, bestand)

Woordafbreking

• nuch·ter·heid

Woordherkomst en -opbouw

• afleiding van nuchter met het achtervoegsel -heid

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	nuchterheid	nuchterheden
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de nuchterheid v

1. in een staat zijn van nog niet gegeten hebbend

   • Het suikergehalte in het bloed was zo hoog dat de nuchterheid van de diabetes patiënt twijfelachtig was. 

2. geen alcohol gedronken hebbend

   • Het alcoholslot moest de nuchterheid van de bestuurder garanderen. 

3. rustig en bedaard zijnd

   • Zijn nuchterheid maakte het moeilijk om echte ruzie met hem te krijgen. 

4. onvatbaar zijn voor allerlei emotionele stemmingen, ongevoeligheid

   • Feiten zijn goed voor onze nuchterheid, maar we hebben in de eerste plaats te maken met verschillende visies op wat wij een goede samenleving vinden. Omdat er geen sprake is van een echt debat, van echt engagement, blijven we langs elkaar heen roepen en kan iemand als Rijxman twee doelgroepen toespreken, zonder zich rekenschap te geven van de spanningen die haar betogen in zich dragen.  

Synoniemen

• [3] soberheid, bedaardheid, gematigdheid
• [4] zakelijkheid

Antoniemen

• [2] dronkenschap

Gangbaarheid

• Het woord nuchterheid staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "nuchterheid" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
98 %	van de Vlamingen.