moraalridder

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  moraalridder    (hulp, bestand)
• IPA: / moˈralrɪdər / (4 lettergrepen)

Woordafbreking

• mo·raal·rid·der

Woordherkomst en -opbouw

• samenstelling van  moraal zn  en  ridder zn , waarschijnlijk een leenvertaling van Duits Prinzipienreiter; in de betekenis "iemand die zijn normen opdringt" aangetroffen vanaf 1934 (zie vindplaats hieronder)
  Het Duitse woord gaat terug op Frans être à cheval sur les principes, dat weer een toespeling is op de middeleeuwse legendes over de Ridders van de Ronde Tafel , die volgens een strikte erecode moesten handelen.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	moraalridder	moraalridders
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de moraalridder m

1. iemand die op prekerige wijze probeert een ander zijn eigen normen en waarden op te dringen

   • René van der Gijp zet een pruik op en steekt de draak met een transgender en krijgt daardoor een heel leger moraalridders over zich heen. We meten met twee maten en er lijkt geen grens aan het gebrek aan relativerings-en incasseringsvermogen te zijn. 
   • Voor de rest speelt Star Ocean wel aardig weg. Echt omver geblazen worden we echter niet. En sommige typisch Japanse elementen, waaronder de redelijk seksistische uitbeelding van vrouwelijke personages, vallen wat ons betreft onder het kopje 'wansmaak'. We willen absoluut niet de moraalridder uithangen, maar de stuiterende borsten in een vlekkenoutfit van het personage Fiore Brunelli gaan wellicht te ver. 

   ▸ ⧖ In een vrij groote stad in midden-Duitschland moest een reclame-biljet voor een zeepfirma aangeplakt worden. Het biljet vertoonde een frissche, aantrekkelijke meisjesfiguur, die in haar hand een pakket waschmiddelen houdt. Een moraalridder, die helaas het recht had over dit biljet te beslissen, verbiedt het aanplakken omdat het de zedelijke gevoelens der bevolking kwetst, daar het meisje het pakket zeep vasthield op een wijze, waaraan de bedoelde autoriteit zich stootte.

Synoniemen

• zedenprediker, moralist, zedenpreker, zedenmeester, fatsoensrakker

Vertalingen

    1.   

Engels: * moral crusader (en)

Gangbaarheid

• Het woord moraalridder staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "moraalridder" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
97 %	van de Vlamingen.