downer

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  downer    (hulp, bestand)
• IPA: / ˈdɑunər / (2 lettergrepen)

Woordafbreking

• dow·ner

Woordherkomst en -opbouw

• [1] van Engels downer
• [2] afgeleid van  down bn  met het achtervoegsel -er of van Engels downer
• [3] afgeleid van  down zn  met het achtervoegsel -er

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	downer	downers
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

de downer m

1. roesmiddel dat verdovend werkt en rust geeft

   • Rocketman opent met Elton John, in oranje glitterend duivelpak, bij zijn eerste sessie in de afkickkliniek, waar hij bekent alcoholist en cocaïneverslaafde te zijn, aan boulimia te lijden en geen maat te houden met wiet, uppers en downers. 
   • Ik wil actie, altijd - 's nachts en overdag - maar soms heb ik een downer nodig; vooral als het leed en verdriet van de laagste klassen mij aanvliegt... 

2. iets wat somber stemt

   • Maar het is wel degelijk zo dat astronauten groeien, doordat de zwaartekracht hun wervels niet meer in elkaar drukt. (Dit gegeven vind ik trouwens een downer. Dat wij gewone zielen ons op aarde moeten voortslepen terwijl we continu in elkaar gedrukt worden! Hoe houden we het eigenlijk vol?) 

3. iemand met downsyndroom

   • Maar hun liefde kan niet duren, want een toekomst met een downer is voor Eva ongewis. 
   • Ik vind het raar dat veel te vroeg geboren kinderen allemaal met veel moeite in leven worden gehouden, terwijl we aan de andere kant beslissen: o, het is een "downer", dat willen we niet. 

Synoniemen

• [3] downie

Antoniemen

• [1] upper

Gangbaarheid

• Het woord downer staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "downer" herkend door:

70 %	van de Nederlanders;
51 %	van de Vlamingen.