Overleg gebruiker:CaeciliaAquila
|
- …en bedankt voor de verbetering. --MarcoSwart (overleg) 19 sep 2017 18:01 (CEST)
gruwelen[bewerken]
Dag CaeciliaAquila,
Je aanvulling op gruwelen roept bij mij de vraag op wat je precies bedoelt. De bronnen die ik erop kan naslaan (WNT, Van Dale) beschrijven het als een overgankelijke werkwoord. Het WNT geeft nog wel als curiosum één voorbeeld van overgankelijk gebruik, maar dat is in een andere schrijfwijze (grouwelt) en duidelijk verouderd. Of gaat het je om het gebruik als onpersoonlijk werkwoord? --MarcoSwart (overleg) 18 jun 2018 13:57 (CEST)
Dag Marco,
Gruwelen kan wel degelijk een overgangelijk ww. zijn, zij het inderdaad verouderd. Ik heb deze opmerking toegevoegd.
- Dank voor de verduidelijking. Ik heb je opmerkingen door de toepasselijke sjablonen vervangen. Heb je misschien nog ergens een vindplaats voor een voorbeeldzin waarin gruwelen overdrachtelijk wordt gebruikt? --MarcoSwart (overleg) 19 jun 2018 20:44 (CEST)
Ik heb er enkele gevonden, de links vindt u hieronder. (De bovenste links zijn belangrijk, de onderste zijn geschreven door ‘de gewone man’, die zoals u weet niet per se als referentie kan dienen. ;) Ik had de opmerking toegevoegd na een discussie met mijn leerkracht Nederlands. Zij had gruwelen als overgangelijk werkwoord een germanisme genoemd (grauen), hoewel het eigenlijk gewoon een archaïsme is. Ik vraag me overigens af of het ‘herhaald gruwen’ zou betekend hebben, of beïnvloed werd door het zelfstandig naamwoord gruwelen als meervoudsvorm van gruwel. Enig idee?
http://www.dbnl.org/tekst/_gid001190701_01/_gid001190701_01_0132.php
http://www.thailandforum.nl/viewtopic.php?f=15&t=820256
https://groups.google.com/d/topic/nl.juridisch/Jflz-tEdUsI
http://www.bokt.nl/forums/viewtopic.php?f=11&t=175459&start=100
https://brabosh.com/2012/11/07/pqpct-l0r/
https://www.oogtv.nl/2016/02/iedereen-krijgt-weer-thuiszorg-van-tsn/comment-page-1/
http://docplayer.nl/amp/55642344-Muziek-tussen-goethe-en-schubert.html
- Dank voor je antwoord. Van bijdragen als die van jou wordt ik een (nog) blijer mens. Ik heb me een tijdje terug wat bezig gehouden met afleidingen die herhaling uitdrukken door -el of -er, iteratieven ook wel frequentatieven genoemd. Alle draden lijken een beetje bij elkaar te komen bij het lemma Greuel in het "Digitales Wörterbuch der deutschen Sprache". Daar wordt op gezag van Wolfgang Pfeifer gesteld dat in het Middelhoogduits uit "grūwen" een iteratief "griuweln" is afgeleid en dat daaruit weer "griuwel" is ontstaan, waarbij ook naar de Nederlandse vormen "gruwen", "gruwelen" en "gruwel" wordt verwezen. Nederlandse bronnen als het [WNT] en de etymologiebank doen geen uitspraak of "gruwelen" van "gruwen" of juist van "gruwel" komt. Uit mijn verkenning weet ik dat in het historisch taalgebruik beide ontwikkelingsrichtingen kunnen voorkomen. Bij "gruw(el)en" kan het frequentatief al in het Oergermaans hebben bestaan en dan zou ik niet weten hoe we daar nog een stellige uitspraak over kunnen doen.
- Bij een strikte definitie van Germanisme zou het moeten gaan om een vorm die vreemd is aan het Nederlandse taaleigen. Dat lijkt me gezien het voorgaande moeilijker te verdedigen dan dat het een verouderde vorm is. Juist het gebruik door "de gewone man" lijkt trouwens op het tegendeel te duiden. In ieder geval leek het me nuttig om je tweede vindplaats als voorbeeldzin op te nemen. --MarcoSwart (overleg) 20 jun 2018 11:32 (CEST)