WikiWoordenboek:Afbreekregels voor het Indonesisch
Het afbreken van woorden
[bewerken]- Hieronder staat een vertaling van de regels voor woordafbreking in de officiële Pedoman Umum Ejaan Bahasa Indonesia yang Disempurnakan (Verbeterde algemene spellingrichtlijnen voor het Indonesisch).
Stamwoorden
[bewerken]- 1. Het afbreken van stamwoorden geschiedt als volgt:
a. Als er midden in het stamwoord opeenvolgende klinkers voorkomen, kan het woord tussen deze klinkers worden afgebroken.
Voorbeelden: bu·ah, ma·in, ni·at, sa·at
b. Tussen de klinkers van de tweeklanken ai, au, en oi wordt een stamwoord niet afgebroken (die tweeklanken worden dus als één klinker behandeld).
Voorbeelden: pan·dai (niet pan·da·i) au·la (niet a·u·la) sau·da·ra (niet sa·u·da·ra) am·boi (niet am·bo·i)
c. Als er midden in het stamwoord een medeklinker staat, of een combinatie van bij elkaar horende medeklinkers, met klinkers ervoor en erna kan het woord vóór deze medeklinker(-combinatie) worden afgebroken.
Voorbeelden: ba·pak, la·wan, de·ngan, ke·nyang, mu·ta·khir mu·sya·wa·rah,
d. Als er midden in het stamwoord twee opeenvolgende medeklinkers staan, kan tussen die medeklinkers worden afgebroken (hierbij worden medeklinkers die bij elkaar horen als één medeklinker behandeld, hiertussen kan dus niet worden afgebroken).
Voorbeelden: Ap·ril, cap·lok, makh·luk, man·di, sang·gup, som·bong, swas·ta
e. Als er midden in het stamwoord drie of meer opeenvolgende medeklinkers staan die elk voor een klank staan, kan worden afgebroken tussen de eerste en de tweede medeklinker.
Voorbeelden: ul·tra, in·fra, ben·trok, in·stru·men
- Kanttekeningen:
- (1) Binnen een combinatie van bij elkaar horende medeklinkers, die samen voor één klank staan, wordt een woord niet afgebroken.
Voorbeelden: bang·krut, bang·sa, ba·nyak, ikh·las, kong·res, makh·luk, masy·hur, sang·gup,
- (2) Woordafbreking mag er nooit toe leiden dat aan het begin of eind van een regel een enkele letter (klinker) komt te staan.
Voorbeelden: itu (niet: i·tu) se·tia (niet: se·ti·a)
Afgeleide woorden
[bewerken]- 2. Afbreken van een woord met voorvoegsels, achtervoegsels of partikels is mogelijk tussen de stam en het affix of partikel.
Voorbeelden: ber·jalan, mem·bantu, di·ambil, ter·bawa, per·buat, makan·an, letak·kan, me·rasa·kan, pergi·lah, apa·kah, per·buat·an, ke·kuat·an
- Kanttekeningen:
- (1) Een woord met een affix waarvan de basisvorm zich aanpast, kan worden afgebroken alsof het een stamwoord is.
Voorbeelden: me·nu·tup, me·ma·kai, me·nya·pu, me·nge·cat, pe·no·long, pe·mi·kir, pe·nga·rang, pe·nye·but, pe·nge·tik
- (2) Voor het achtervoegsel -i wordt nooit afgebroken (zie informatie over het afbreekstreepje in hoofdstuk III, onder E, punt 2 van de Verbeterde algemene spellingrichtlijnen voor het Indonesisch).
- (3) Een woord met een infix kan worden afgebroken alsof het een stamwoord is.
Voorbeelden: ge·lem·bung, ge·mu·ruh, ge·ri·gi, si·nam·bung, te·lun·juk
- (4) Afbreking die tot een lettergreep bestaande uit één klinker leidt, vindt niet plaats.
Voorbeelden: Beberapa pendapat mengenai masalah itu telah disampaikan .... Walaupun cuma cuma, mereka tidak mau ambil makanan itu.
Samengestelde woorden
[bewerken]- 3. Indien een woord is samengesteld uit twee of meer elementen en één daarvan kan samenstellingen vormen met andere elementen, vindt afbreking plaats tussen de elementen. Elk element van de samenstelling wordt afgebroken als een stamwoord (zie informatie over het afbreekstreepje in hoofdstuk III, onder E, punt 2 van de Verbeterde algemene spellingrichtlijnen voor het Indonesisch).
Voorbeelden: bio·grafi bi·o·gra·fi bio·data bi·o·da·ta foto·grafi fo·to·gra·fi foto·kopi fo·to·ko·pi intro·speksi in·tro·spek·si intro·jeksi in·tro·jek·si kilo·gram ki·lo·gram kilo·meter ki·lo·me·ter pasca·panen pas·ca·pa·nen pasca·sarjana pas·ca·sar·ja·na
Eigennamen
[bewerken]- 4. Namen van personen, rechtspersonen of andere eigennamen die bestaan uit twee of meer onderdelen worden op het einde van de regel afgebroken tussen die onderdelen (zonder afbreekstreepje). Een naam in de vorm van een afkorting wordt niet afgebroken.