zwijgen

Uit WikiWoordenboek

Nederlands

Uitspraak
Woordafbreking
  • zwij·gen
Woordherkomst en -opbouw
  • In de betekenis van ‘niet spreken’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1236 [1] [2]
stamtijd
onbepaalde
wijs
verleden
tijd
voltooid
deelwoord
zwijgen
zweeg
gezwegen
klasse 1 volledig

Werkwoord

zwijgen

  1. inergatief ervan afzien te spreken
    • Tijdens de kerkdienst moet je zwijgen. 
    • Nemo begreep er niet veel van maar hij deed er voorlopig het zwijgen toe.[3] 
     De monniken zwegen en treurden.[4]
     Het was fascinerend om te merken welk effect het zwijgen op mij en mijn omgeving had.[5]
Antoniemen
Hyponiemen
Afgeleide begrippen
Uitdrukkingen en gezegden
  • Er het zwijgen toe doen
Iets belangrijks achterhouden, bewust iets niet vertellen of een mening niet uitspreken
  • Iemand het zwijgen opleggen
Er met niemand over mogen praten en niemand iets mogen vertellen
  • Zwijgen als het graf
Helemaal niets zeggen en/of totaal niets over iets vertellen
  • Zwijgen in alle talen
Helemaal niets zeggen ofwel: niets van zich laten horen
Spreekwoorden
  • Met zwijgen kruist men de duivel
Door niet mee te doen met kwaadsprekerij, voorkom je onenigheid
  • Spreken is zilver, zwijgen is goud.
Soms kun je beter je mond houden
  • Waarover men niet kan spreken, daarover moet men zwijgen.
Het is alleen maar zinvol om te praten over de dingen die men toch al weet.[6]
Vertalingen

Gangbaarheid

99 % van de Nederlanders;
99 % van de Vlamingen.[7]

Verwijzingen

  1. "zwijgen" in:
    Sijs, Nicoline van der
    , Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org
    ; ISBN 90 204 2045 3
  2. zwijgen op website: Etymologiebank.nl
  3. Herzen, Frank
    De zoon van de woordbouwer 1970 ISBN 9062805450 pagina 125
  4. “Het hele jaar rond: van Sinterklaas tot Sintemaarten” (1973), Lemniscaat op Wikipedia, p. 14
  5. Tim Voors
    “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers op Wikipedia
  6. Bekende uitspraak van de filosoof Ludwig Wittgenstein op Wikipedia (nl)
  7. Bronlink geraadpleegd op 28 april 2020 Weblink bron Gearchiveerde versie “Word Prevalence Values” op ugent.be