zichzelf

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  zichzelf    (hulp, bestand)
• IPA: / zɪxˈsɛl^əf / (2 of 3 lettergrepen)

	enkelvoud		meervoud
	verplicht	keuze	verplicht	keuze
1e persoon	mij me	mijzelf mezelf	ons	onszelf
2e persoon (informeel)	je	jezelf	je	jezelf
2e persoon (formeel)	zich	zichzelf	zich	zichzelf
2e persoon (regionaal)	u	uzelf	u	uzelf
3e persoon	zich	zichzelf	zich	zichzelf

Woordafbreking

• zich·zelf

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘wederkerend voornaamwoord’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1515
• samenstelling van  zich  en  zelf 

Wederkerend voornaamwoord

zichzelf

1. derde persoon enkelvoud en meervoud, versterkte vorm van zich

   • Hij bekeek zichzelf in de spiegel. 

   ▸ In de garage stonden honderden resupplydozen met voedsel die hikers aan zichzelf hadden gestuurd.

   ▸ Antimateriehypernuclei: Antihyperhelium-4 bestaat uit een mix van antimaterieversies van protonen, neutronen en deeltjes die hyperonen worden genoemd. Hyperonen zijn op zichzelf al exotisch, omdat ze een of meer quarks van het ‘vreemde’ type bevatten. Deze ‘vreemdheid’ is moeilijk te vinden en moeilijk te maken. Daarom begrijpen onderzoekers nog steeds niet helemaal hoe hyperonen zich gedragen in de natuur, waar ze vermoedelijk voorkomen in exotische omgevingen zoals het binnenste van neutronensterren, zegt Dönigus. Bovendien blijven er vragen bestaan over hoe antimaterieversies van deze en andere deeltjes op elkaar reageren.

2. tweede persoon enkelvoud en meervoud beleefdheidsvorm, versterkte vorm van zich

   • Heeft u zichzelf wel eens in de spiegel bekeken? 

Opmerkingen

• Deze vorm kan alleen gebruikt worden als de reflexiviteit optioneel is, dat wil zeggen dat het werkwoord zowel wederkerend als niet-wederkerend gebruikt kan worden.

Vertalingen

    1.   

Duits: sich (de), sich selbst (de) Engels: oneself (en), himself (en), herself (en), themselves (en) Esperanto: sin (eo)

Frans: se (fr) Italiaans: si (it) Spaans: se (es)

Gangbaarheid

• Het woord zichzelf staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "zichzelf" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.