versneller

Nederlands

Kerfysische versneller bij de Rijksuniversiteit Groningen

Uitspraak

• Geluid:  versneller    (hulp, bestand)
• IPA: / vərˈsnɛlər / (3 lettergrepen)

Woordafbreking

• ver·snel·ler

Woordherkomst en -opbouw

• Naamwoord van handeling van versnellen met het achtervoegsel -er

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	versneller	versnellers
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

de versneller m

1. iets dat zorgt dat een (chemisch)proces sneller verloopt

   • Het tempo van de innovatie schrijdt voort, en de toekomstige concurrentiepositie van landen zal afhangen van hun rol in de aanstormende industriële revolutie die energie, mobiliteit en informatietechnologie bij elkaar brengt. De implementatie van het akkoord van Parijs zal daaraan bijdragen. Met of zonder Trump zullen de meeste landen willen profiteren van goedkopere, meer duurzame, en lokale energie. In dat verband zal de implementatie van de wereldwijde klimaatafspraken een goede versneller kunnen zijn. Maar ik zet mijn geld toch vooral op de transitie in de markt. Die gaat echt niet wachten op een president Trump.  

2. apparaat dat elementaire deeltjes een zeer hoge snelheid kan geven

   • Die versneller moet de opvolger worden van de Large Hadron Collider (LHC), die na aanpassingen overigens nog tot 2040 metingen kan verrichten. De LHC is het pronkstuk van de huidige deeltjesfysica, de natuurkundetak die het tot zijn missie maakt om de allerkleinste bouwsteentjes te vinden waarvan alles om ons heen is gemaakt.  
   • Het Russische Dubna-instituut en de Amerikaanse versnellers in Livermore en Oak Ridge stelden moscovium (Mc, 115) en tennessine (Ts, 117) voor, genoemd naar de streken waar Dubna en Oak Ridge liggen. Livermore heeft al een element met livermorium (Lv, 116).  

Synoniemen

• [1] katalysator
• [2] deeltjesversneller, cyclotron

Gangbaarheid

• Het woord versneller staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "versneller" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• katalysator (op Wikipedia)
• deeltjesversneller (op Wikipedia)