utilisme

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  utilisme    (hulp, bestand)
• IPA: / ytiˈlɪsmə / (4 lettergrepen)

Woordafbreking

• uti·lis·me

Woordherkomst en -opbouw

• afleiding van utiliteit met het achtervoegsel -isme

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	utilisme
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

het utilisme o

1. filosofische stroming die stelt dat pijn moet worden bestreden en geluk moet worden bevorderd

   • Sinds twee eeuwen gebruiken voorstanders van dierenrechten het argument dat dieren emoties zoals pijn kunnen ervaren. De Brit Jeremy Bentham (1748-1832) is met deze idee de grondlegger van het utilisme, een ethische stroming die stelt dat pijn moet worden bestreden en geluk bevorderd. Volgens Bentham zijn „alle wezens die in staat zijn om te lijden, dragers van rechten.”  
   • Deze filosofische tekortkoming [het niet kunnen overzien van alle gevolgen van je handelen] maakte dan ook dat Verlichtingsdenker Immanuel Kant (1724-1804) radicaal afstand nam van het utilisme en een van de meest invloedrijke protagonisten in Europa werd van een ethiek die er haaks op stond: de deontologie (of plichtenethiek, van het Griekse woord deon, wat ‘plicht’ betekent).  

Synoniemen

• utilitarisme, nuttigheidsleer, nuttigheidssysteem

Gangbaarheid

• Het woord utilisme staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "utilisme" herkend door:

80 %	van de Nederlanders;
84 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.