stenen
Nederlands
Uitspraak
Woordafbreking
- ste·nen
Woordherkomst en -opbouw
stellend | |
---|---|
onverbogen | (alleen attributief) |
verbogen | stenen |
Bijvoeglijk naamwoord
[A] stenen
- gemaakt van steen
- De stenen gevel werd verwijderd.
- ▸ Op de Hardangervidda bouwde hij stenen bruggen.[4]
stamtijd | ||
---|---|---|
onbepaalde wijs |
verleden tijd |
voltooid deelwoord |
stenen |
steende |
gesteend |
zwak -d | volledig | [A] |
Werkwoord
[A] stenen
- overgankelijk (Vroegnieuwnederlands) doden door bekogeling met keien
- overgankelijk (verouderd) van wegverharding voorzien
- ▸ De straten zijn lang en somtijds ruim, maar altijd hoekerig en slecht gesteend; in de voorsteden vindt men er zelfs, welke, even als de openbare wegen, zijn voorzien van balken, waarop men planken legt.[6]
- overgankelijk (verouderd) van een of meer edelstenen voorzien
- ▸ U zult bemerken, dat een goed gesteend Zwitsers ankerhorloge niet duur behoeft te zijn.[7]
Synoniemen
Zelfstandig naamwoord
de [A] stenen mv
- meervoud van het zelfstandig naamwoord steen
- ▸ Na uren lopen en een hele tijd zoeken vond ik een vlakke plek voor mijn tent en gooide ik eerst een aantal stenen de struiken in om eventuele slangen te verjagen.[8]
stamtijd | ||
---|---|---|
onbepaalde wijs |
verleden tijd |
voltooid deelwoord |
stenen |
steende |
gesteend |
zwak -d | volledig | [B] |
Werkwoord
[B] stenen
- overgankelijk uitgeput en klagend (laten) klinken
- ▸ “Laat mij sterven,” steende hij, “gij weet hoe ik sterf. Vertrek, Winfried, en breng mijn vader het schild!”[9]
- ▸ Opvallend is eveneens het veelvuldig opwellen uit het voorwerk van vroegere vertalingen van de verzuchtingen over de zware en de moeilijke taak van de vertaler. Inderdaad, de regelmaat waarmede dit zuchten en dit stenen over het lange moeizame werk - dat vertaalwerk ook is - zich voordoen, moet wie ook zelfs slechts enkele van deze voorwoorden of opdrachten of andere liminaria doorbladert, treffen.[10]
- ▸ Ergens, verder op, zet Peter de kampeertent in elkaar. (…) Hij lijkt ook wel te stenen. Soms komt het me voor, dat Peter met de kampeertent vecht.[11]
Synoniemen
Gangbaarheid
- Het woord stenen staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
- In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "stenen" herkend door:
99 % | van de Nederlanders; |
99 % | van de Vlamingen.[12] |
Meer informatie
- Zie Wikipedia voor meer informatie.
Verwijzingen
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ Oudnederlands Woordenboek
- ↑ Woordenboek der Nederlandsche taal (1864-2001).
- ↑ Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)“Kop in het zand” (2015), Uitgeverij Prometheus , ISBN 9789044628142
- ↑ Weblink bron Een Liedeken gemaect wt de belijdinghe Stephani (1570) in: S. Cramer (ed.)Het Offer des Heeren. Bibliotheca Reformatica Neerlandica, deel II (1904), Martinus Nijhoff, Den Haag, p. 61
- ↑ Weblink bron Beschrijving van Moskow. in: Vaderlandsche Letteroefeningen., jrg. 52 deel 2 (1812), M. de Bruyn, G.S. Leeneman van der Kroe en J.W. IJntema, Amsterdam, p. 608 op Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
- ↑ Weblink bron C. WaaningIs het kopen van een horloge gokken? (advertentie) in: Zandvoorts Nieuwsblad, jrg. 20 nr. 10 (4 maart 1960), C. Kuyper, Zandvoort, p. 3 kol. 6
- ↑ Tim Voors“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
- ↑ Weblink bron Aernout Drost (ed. Joke van der Wiel)“Hermingard van de Eikenterpen. Een oud vaderlands verhaal.” (1991 (origineel 1832)), Querido, Amsterdam, ISBN 9021405733, p. 100 op Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
- ↑ Weblink bron Jan F. VanderheydenVerkenningen in vroeger vertaalwerk 1450-1600 : Vertalen is ‘gheen cleen dinck’ in: Verslagen en mededelingen van de Koninklijke Academie voor Nederlandse taal- en letterkunde, (nieuwe reeks) jrg. 1983 nr. 3 (1983), Koninklijke Vlaamse Academie voor Taal- en Letterkunde, Gent, p. 438
- ↑ Weblink bron Alie Smeding“Tusschen twee droomen.” (1935), A.W. Sijthoff, Leiden, p. 265 op Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
- ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be
Categorieën:
- Woorden in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands van lengte 6
- Woorden in het Nederlands met audioweergave
- Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands
- Woorden in het Nederlands met IPA-weergave
- Achtervoegsel -en in het Nederlands
- Erfwoord in het Nederlands
- Bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands
- Stofadjectief in het Nederlands
- Zwak werkwoord (-d) in het Nederlands
- Werkwoord in het Nederlands
- Niet-samengesteld werkwoord in het Nederlands
- Overgankelijk werkwoord in het Nederlands
- Woorden in Vroegnieuwnederlands
- Verouderd in het Nederlands
- Zelfstandignaamwoordsvorm in het Nederlands
- Woordenlijst Nederlandse Taal
- Prevalentie Nederland 99 %
- Prevalentie Vlaanderen 99 %