schijn

Nederlands

De titel op de lithografie is overduidelijk "Schijn bedriegd", het spreekwoord luidt daarentegen "Schijn bedriegt".

Uitspraak

• Geluid:  schijn    (hulp, bestand)
• IPA: / sxɛin / (1 lettergreep); /sxɛi̯n/

Woordafbreking

• schijn

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	schijn
verkleinwoord	schijntje	schijntjes

Zelfstandig naamwoord

de schijn m

1. bedriegelijk voorkomen

   ▸ Ze wendde niet-bestaande menstruaties voor en hield de schijn op dat haar lichaam niet veranderde.

   ▸ Het was haar niet genoeg geweest om zich tussxen de schone schijn van het leven van de Schlosses te bewegen, nee, ze had nog dichterbij willen komen, bij de littekens en de puistjes en de hete rode massa van hun hart.

   ▸ Hij zou onmiddellijk bereid zijn de schijn op te houden, maar ik zou bezwijken, ik zou breken zodra ik mijn moeders hoopvolle gezicht zag.

2. zweem, glans

   ▸ Moet ik zo'n lage dunk van mezelf hebben?' 'Helemaal niet, maar schijn kan bedriegen.

   ▸ ' 'Ja, maham, laat haar nou,' zeg ik lachend om de schijn van vrolijke nonchalance op te houden.

Bijwoord

1. waarschijnlijk maar niet zeker

   ▸ 'Mama snoepje?' Op mijn vierde schijn ik haar dat al voortdurend gevraagd te hebben.

Gelijkklinkende woorden

• Schijn

Opmerkingen

• Vaak als een soort voorvoegsel gebruikt als eerste lid van samenstellingen, om aan te geven dat het genoemde niet is wat het tweede lid suggereert (zie onder).

Hyponiemen

• aanschijn, aardschijn, heiligenschijn, lichtschijn, maneschijn, ogenschijn, te voorschijn, voorschijn, weerschijn, zonneschijn

Afgeleide begrippen

   

fraaie schijnboktor geel schijnpaapje groene schijnboktor oranje schijnpaapje scharlaken schijnpaapje schijn door schijn toe schijn uit schijn-biesbladroller schijn-gamma-uil schijn-nonvlinder schijn-piramidevlinder schijn-sparspanner schijn-wolfsmelkwespvlinder schijnaankoop schijnaanval schijnaar schijnaardbei schijnakkoord schijnakte schijnargument schijnbedrieger schijnbeeld schijnbeemdkroonsmalsnuitje schijnbeheer schijnbestaan schijnbeuk schijnbeweging schijnbewijs schijnbloei schijnboktor schijnboktorren schijnconstructie schijndemocratie schijndeugd schijndiscussie schijndode schijndood schijnduiker schijnen schijnerkenning schijnexecutie schijnfossiel schijngeluk schijngestalte schijngevecht schijngroen schijngrond schijnhaantje schijnhaantjes schijnhandeling schijnhazelaar schijnheil schijnheilig schijnherten schijnhuwelijk schijnkniptor schijnkniptorren schijnknol schijnkoning schijnkoop schijnkracht schijnkrans schijnkristal schijnlicht schijnmaatregel schijnmaneuver schijnmanoeuvre schijnmengsel schijnmiddel schijnoffer schijnoplossing schijnoverwinning schijnpaapje schijnpaapjes schijnpad schijnpadden schijnpapaver schijnplateau schijnprobleem schijnproces schijnraket schijnrat schijnratten schijnreden schijnrelatie schijnslaap schijnsnoerhalskever schijnsnoerhalskevers schijnspiegelkever schijnspiegelkevers schijnspurrie schijnstam schijnstoot schijnstudent schijnsucces schijntegenstelling schijntruffel schijnveiligheid schijnverkiezing schijnvertoning schijnvoet schijnvrede schijnvrome schijnvroom schijnvrucht schijnweerstand schijnwereld schijnwerkelijkheid schijnwerker schijnwerkloos schijnwerkloze schijnwerper schijnzeil schijnzekerheid schijnzelfstandige schijnzelfstandigheid schijnzoet schijnzwanger schijnzwangerschap

Uitdrukkingen en gezegden

• Schijn bedriegt

het niet kunnen afgaan op het uiterlijk

Vertalingen

    1. bedriegelijk voorkomen   

Duits: Schein (de) m Engels: appearance (en)

Frans: apparence (fr) v, avoir l'air de (fr) Spaans: apariencia (es) v, aire (es) m

    2. zweem   

Duits: Schimmer (de) m Engels: shine (en)

Frans: clarté (fr) v Spaans: fulgor (es) m, sombra (es) v

Werkwoord

vervoeging van
schijnen

schijn

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van schijnen
   

   • Ik schijn. 

2. gebiedende wijs van schijnen
   

   • Schijn! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van schijnen
   

   • Schijn je? 

Gangbaarheid

• Het woord schijn staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "schijn" herkend door:

100 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.